Op zoek naar jezelf: Wanderlust Festival snijdt mooi thema aan met reizen

| Simone Vos

Waar het kleurlicht het oude, karakteristieke gebouw De Waagh extra sfeer geeft en waar in de bittere kou mensen naar binnen snellen, daar komen de verhalen over reizen, modern toerisme en op zoek zijn naar jezelf naar boven. In vier rondes komen op het Wanderlust festival, georganiseerd door Radboud Reflects, onderwerpen als ‘reizen terwijl je thuisblijft’, ‘op zoek naar jezelf’, ‘burn-out; een maatschappijkritiek’ en een mini-pelgrimage naar de St. Stevenskerk voorbij.

Die ‘Wanderlust’, de behoefte om op reis te gaan, nieuwe plekken te ontdekken en de wereld te zien, is volgens filosoof Ruud Welten iets bijzonders. In de eerste ronde geeft hij in zijn sessie ‘op zoek naar jezelf’ zijn visie op modern toerisme. Hoe reizen mensen vandaag de dag? En waarom? “Ik vraag me af of het wel nodig is om bij ‘jezelf’ te komen”, begint Ruud zijn lezing. “We zijn namelijk niet één ‘zelf’. Je bent bijvoorbeeld een vader, maar ook een klant bij de bakker of werknemer. Iedereen ziet een andere kant van jou. Dus is er wel één zelf?” In het publiek knikken mensen instemmend. Er zitten veel studenten in de zaal, maar er is ook een groot aantal oudere mensen aanwezig.

Wees de reiziger, niet de toerist

Ruud staat sceptisch tegenover het ‘jezelf vinden’ en ‘je hart volgen’. “We maken met z’n allen dezelfde foto bij de Toren van Pisa en daarmee bewijzen we dan allemaal dat we het daar echt leuk hebben gehad”, aldus Ruud. “We willen een kijkje in de keuken van andere culturen, andere werelden, authentieke anderen opzoeken. ‘Meet the locals’, is ook zo’n term die erg populair is. We willen niet de ‘toerist’ zijn, maar de reiziger die ontdekt en die mooie, bijzondere plekken vindt. Een echte local fotograferen, maakt dat we onszelf echter voelen, want we hebben iets unieks gezien.”

Laat het idee van authentiek zijn gaan

Uit zijn betoog blijkt duidelijk dat hij niet zo goed tegen zulke termen kan, maar hij geeft ook toe dat hij op zijn twintigste zelf een overtuigd backpacker was. En dat hij ook die reiziger wilde zijn die alle unieke plekken van de wereld ontdekt - niet zoals de massatoerist, die we waarschijnlijk allemaal niet willen zijn. Tegenwoordig denkt Ruud er anders over: “Laat het los dat je zo authentiek, zo echt, moet zijn en wees gewoon jezelf. Reizen is vluchten, op reis kom je jezelf tegen, maar jezelf thuis tegenkomen is ook wat waard”, besluit hij zijn lezing. Na de sessies is er voor het publiek telkens de mogelijkheid om te reageren op wat er zojuist is verteld en daar maken veel mensen dan ook gebruik van.

Mini-pelgrimage

Minder sceptisch over het ‘jezelf vinden op reis’ is kerkhistoricus en theoloog Peter Nissen. Hij begeleidt gedurende de avond twee groepen op een ‘mini-pelgrimage’ naar de St. Stevenskerk. De eerste groep van ruim twintig mensen luistert vol aandacht naar Peters verhaal over pelgrims. De start van de tocht is bij De Waagh en hier krijgt de groep een korte inleiding in het pelgrimsleven. “Pelgrimage is van alle religies”, vertelt Peter. “Het idee om in vrede op pad te gaan en heilige plekken te bezoeken, komt terug in verschillende godsdiensten. Mensen willen zoiets abstracts als een ‘Heilige’ graag lokaliseren en gaan daarom naar bijzondere plekken.”

De mini-pelgrimage leidt de bezoekers eerst naar het standbeeld van Mariken van Nieumeghen, de belangrijkste pelgrim van Nijmegen. Op weg naar kerk vertelt Peter meer over de geschiedenis van Nijmegen en over de pelgrimskerk, de Stevenskerk. De tocht leidt naar de grafkelders van de kerk en Peter laat er diverse muurschilderingen zien. “Interessant om zo de kerk eens op een andere manier te zien”, zegt een van de bezoekers. Ze praten nog even na over de rondleiding en verdelen zich dan langzaamaan weer over de verschillende zalen, door naar de volgende ronde. Want reizen blijft iets fascinerends en is iets van alle tijden, of je nou op zoek bent naar jezelf, het geloof of een ander. Daar had Wanderlust een mooi thema te pakken.

Foto's: Ted van Aanholt

Dit vind je misschien ook leuk