Nicky Ebbeng van GRAS, waar iedereen zichzelf kan zijn

| Leonie Modderkolk

“Als je heel hard wilt werken en theatraal gezien de tijd van je leven wilt hebben, dan moet je bij GRAS zijn.” Bij de Nijmeegse Theatergroep GRAS is iedereen welkom, zolang je maar de drive hebt. In 12 jaar tijd heeft oprichter Nicky met haar spelers niet alleen talloze voorstellingen gemaakt, maar ook een hechte community opgebouwd.

“Bij GRAS zoeken we de grenzen van amateurtheater op,” vertelt Nicky. “Ik denk dat iedereen hier iets te geks wilt maken, en dat is waar we elkaar in vinden.” Na haar studie wilde Nicky zelf de vloer op. Ze ging bij een paar theatergezelschappen kijken, maar die pasten allemaal niet bij haar. “Ik wil geen klucht maken, geen soapie, ik wil Shakespeare! Ik wil vette dingen doen! Ik wil dat je denkt: huh, zijn dit amateurs?” Zo gezegd, zo gedaan: ze richtte haar eigen gezelschap op.

“Wat mij het meest inspireert, is wat ik bij mensen voor elkaar krijg. Dat de spelers tegen me zeggen: ik had geen idee dat dit in me zat,” vertelt Nicky. Zo krijgt bij GRAS geregeld iemand de hoofdrol die nog nooit eerder op het toneel heeft gestaan. “Door de uitdaging en het vertrouwen stijgen de spelers boven zichzelf uit.”

Het hele jaar knallen

GRAS maakt veel producties, in een hele korte tijd. Zo kwam Romeo en Julia afgelopen zomer in slechts twee maanden tot stand. “Ik denk dat wij het beste amateurgezelschap van de stad zijn. Niet omdat andere gezelschappen geen toffe dingen doen, zeker niet, maar doe het maar eens 16 keer per jaar. Het is insane wat je vraagt van jezelf en van je team. Dat kan alleen maar als iedereen er veel drive en liefde voor voelt. We zijn niet Broadway en dat hoeft ook niet, maar ik hoop wel dat de lol, het plezier en de toewijding er vanaf spatten. En dat je denkt: als ik aan theater zou willen doen, dan daar.”

Een soort dorpje

Nicky heeft zelf ook veel over voor de spelers. Toen de hoofdrolspeler van Romeo en Julia lastminute moest afzeggen, had ze als regisseur twee keuzes: de voorstelling cancellen, of zelf in de rol stappen. Haar vader adviseerde haar: “Jij houdt teveel van die mensen. Jij gaat ze niet in de steek laten en al dat werk voor niets laten zijn.” En inderdaad, een kleine week later stond Nicky op het podium als Julia Capulet. “Ik was dood van de zenuwen die avond. Het gevoel dat door me heenging: je kunt het niet voor iedereen verpesten.”

Samen keihard toewerken naar één einddoel schept natuurlijk een hechte band. “Er ontstaat bijna een soort dorpje, waarbij de een elke voorstelling opnieuw alle t-shirts wast en de ander altijd voor de koffie zorgt.”

Honk op de Honig

Op het Honigcomplex heeft GRAS een eigen studio. Twee vriendinnen van Nicky die daar op bezoek kwamen, zeiden verrast tegen haar: “Jeetje, we hadden niet door wat een warme community jij gecreëerd hebt, hoe veilig en prettig mensen zich hier voelen.” Hoe heeft dat kunnen ontstaan? “GRAS is voor iedereen,” legt Nicky uit. “We worden geprezen om inclusie en diversiteit en dat vinden we ook belangrijk. Ik denk dat het deels komt omdat ik transgender ben en daar open over ben. Als ik niet volledig mezelf kan zijn, wat sta ik dan in m’n eigen toko te doen? Daarnaast denk ik dat je er ongelooflijk veel uithaalt als je een vak doet waar je passie ligt. Die zelfgroei geldt ook voor de spelers, ze zitten vrolijker en zelfverzekerder in hun vel.”

“Ik ben echt een theaterkind dat op de vloer meer zichzelf durft te zijn,” vertelt Nicky over zichzelf. “Onze voorzitter zei laatst tegen mij: jij bent de plek aan het creëren die jij als jongere dolgraag had willen hebben. Dat is waar. Als ik onze Jong GRAS-jongeren aan de gang zie, als ik zie hoe on fire zij zijn, hoeveel groei ze doormaken, dan denk ik: ja. Ik was echt die 15-jarige geweest die iedere dag na school hierheen was gegaan. Die zelfs nog mee had willen schilderen aan het decor.”

Nieuwe producties

Ook nu GRAS is weer bezig met allerlei nieuwe voorstellingen. Bijvoorbeeld Kijk Omhoog, Kijk Vooruit!, een coproductie met Nijmegen Wederopbouwstad. "We spelen op 14 november een wervelende theaterroute gebaseerd op interviews met ouderen die de wederopbouw meemaakten, waaronder oud-wethouder Ben van Heesch. De voorstelling is onderdeel van de gelijknamige expositie in de Molenpoort." Een ander project dat Nicky na aan het hart ligt, is Nijmeegse Verhalen, dat speelt in 2022. “Het wordt een spektakel, een echte theaterervaring. We leggen met 40 spelers een route door de stad af, gebaseerd op interviews met mensen met een bijzonder verhaal. Daar word ik dolgelukkig van, ik wil niets liever doen dan dat.”

Theaterstad Nijmegen

Nicky denkt dat ze GRAS niet had kunnen oprichten in Utrecht, Amsterdam of Rotterdam, waar al veel gebeurt op theatervlak. Bovendien: “Ik ben echt een Nimweegs meisje, ik wil hier niet weg.” Ze ziet veel kansen voor Nijmegen als theaterstad. “Als ik zie wat de schouwburg in Amsterdam doet met amateurgroepen uit de stad, da’s echt radicaal te gek! In Nijmegen is er geen stadsgezelschap, en geen makerscultuur in die zin. Dat moet er veel meer komen, daar maak ik me ook hard voor.”

Met GRAS blijft ze hard aan de weg timmeren. Zo worden professionele acteurs ingehuurd waaraan de amateurspelers zich kunnen optrekken. “Als je me dat 5 jaar geleden had verteld, had ik het niet geloofd. Als wij blijven groeien zoals we dat de afgelopen 10 jaar hebben gedaan, denk ik dat we absoluut door het dak gaan. En dat is ook de bedoeling.”

Ook meespelen?

Wil je een keertje komen kijken bij GRAS? Kom langs op de instroomavond op 29 oktober: meld je aan via info@theatergroepgras.nl. Ervaring of leeftijd is niet belangrijk. Van maandag tot donderdagavond zijn er verschillende groepen, van teksttoneel tot improvisatie, van voorstelling tot communityproject. Als je één avond in de week repeteert, speel je gemiddeld 4 voorstellingen per jaar. Ook de rest van het jaar kun je nog instromen, er begint regelmatig weer een nieuwe groep.

Foto's: Joyce van Doorn

Dit vind je misschien ook leuk...