Op pad met de Nijmeegse stadsecoloog: Wetenschapper spelen

| Stadsecoloog

Ingeborg Swart is stadsecoloog bij de gemeente Nijmegen. Ze is dol op alles wat groeit en bloeit en neemt anderen graag mee in haar enthousiasme. Er is immers zoveel prachtig groen te vinden in Nijmegen! Voor haar is het een uitdaging om op de meest onverwachte plekken planten of dieren te spotten. Tegelijk werkt ze er aan om de stad nog groener en gezonder te krijgen. Deze maand vertelt ze dat we allemaal wetenschapper kunnen spelen.

Wetenschapper spelen

Stiekem willen we allemaal wel eens een baanbrekende ontdekking doen. Toch? Die ene uitvinding die de wereld zal veranderen, altijd leuk om over te fantaseren. In het echt komen zulke uitvindingen niet echt vaak voor, dat weten we ook. Maar voor wetenschapper spelen, dat kunnen we allemaal!

Onderzoek over de natuur gebruikt namelijk vaak informatie die door gewone mensen is verzameld. Citizen Science heet dat in het Engels. Met die informatie kunnen specialisten vaak beter onderbouwde conclusies trekken dan wanneer ze alleen hun eigen gegevens zouden hebben. Natuurlijk zijn experts nog steeds ontzettend belangrijk en is veel onderzoek niet zomaar “zelf” te doen, dat mag duidelijk zijn. Maar bijdragen aan onderzoek kan soms dus wel. En dat kan ook zonder met een loepje op je knieën in het groen te gaan zitten. (Maar voel je vrij om dat te doen, als je wilt.)

Zie jij de egels?

Harige ontmoetingen

De laatste tijd zijn we in Nijmegen vrij veel bezig met zoogdieren. Die geven vaak de kwaliteit van een ecosysteem aan, en zijn ook goed te herkennen. Zo ronden we een onderzoek naar eekhoorns net af, en start er eentje naar egels. Bij beide hebben we speciale interesse in de tuinen. We doen immers ons best in de openbare ruimte, maar tuinen vormen ook een enorm oppervlak in de stad. Hoe dieren de tuinen gebruiken en wat wel en niet werkt, dat vinden we graag uit. Misschien komen ze zelfs al wel voor in delen van de stad waar we ze nog helemaal niet verwachten. Hetzelfde geldt voor bevers (in opmars in vooral Dukenburg) en eigenlijk alle andere zoogdieren. Zie je er eentje, in je tuin of elders? Laat het weten!

Doorgeven van waarnemingen

Heb je een dier gezien? Of een leuke plant? Bijzonder of niet, alles mag je doorgeven via Waarneming.nl. Doe dat bij voorkeur met een of meer duidelijke foto’s, en geef natuurlijk de locatie aan. Met die gegevens kunnen wij, en wetenschappers, weer vooruit om steeds meer over de natuur te leren en daar op in te spelen.

Wanneer je niet zeker weet wat je hebt gezien, kan de automatische soortherkenning van Waarneming je vaak een heel eind op weg helpen. Ook de app ObsIdentify is erg goed in het herkennen van soorten van foto’s.

Valsspelen?

Anders dan in de echte wetenschap, mag je als leek gewoon lekker valsspelen. Nee, niet door waarnemingen door te geven die er niet zijn. Maar wel door de testomgeving te beïnvloeden. Oftewel, door je tuin aantrekkelijk te maken voor allerlei dieren. Een algemeen groenere tuin helpt daar al enorm veel bij. Specifiek de eekhoorn wordt erg blij van een boom die nootjes produceert (hazelaar, tamme kastanje, beuk etc.). Aaneengesloten bomen zijn helemaal geweldig. Heb je daar geen ruimte voor? Maak dan bijvoorbeeld een nootjesbar met een speciaal voederhuisje waar de dieren ongezouten noten, rozijnen en zonnebloempitten kunnen vinden. Het is ideaal als je daar ook een kommetje water bij kunt zetten.

Ga je liever voor de egel? Of gewoon allebei? Wees dan een luie tuinier die bladeren en takjes gewoon laat liggen of veeg ze naar een rommelhoekje in de tuin. In beschutte hoekjes maken egels graag een nestje. Misschien dat ze zelfs wel jongen grootbrengen in jouw tuin! Om zeker te weten dat egels je tuin überhaupt in kunnen komen, is het belangrijk dat je tuin niet helemaal is afgesloten door bijvoorbeeld schuttingen en dat er geen hoge opstapjes zijn. Een heg, een paar gaten in een schutting en bruggetjes over borders doen al wonderen. Egels bijvoeren kan ook, doe dat dan wel met speciaal egelvoer of bijvoorbeeld kattenvoer. En zet een schaaltje water neer, wanneer je dat nog niet in je tuin had voor de vogels en andere dieren.

Behalve eekhoorns en egels zullen talloze andere dieren je dankbaar zijn voor je natuurlijke tuin. En dan kun je vervolgens op ontdekkingstocht om bij te houden wat er allemaal leeft. Veel plezier!

Dit vind je misschien ook leuk