De verschrikkelijke sneeuwman
De Tweede Wereldoorlog liep ten einde. De strijd in de Belgische Ardennen verliep maar moeizaam. De Duitsers wisten de opmars van de Amerikanen met heftige tegenstand sterk te vertragen. Een van de soldaten die onder de Stars and Stripes diende was geen Amerikaan, maar een Belg en hij haatte Duitsers. Hij had een appeltje met die moffen te schillen. Wie niet toen?
Eind 1944 viel plots de winter in. Met castrerende kou. Nu kwam het offensief van het Amerikaans leger in de Ardennen helemaal stil te liggen. Je zult zeggen: wat heeft dat met Nijmegen te maken? Geduld! Het sneeuwde en de GI’s hadden geen witte camouflagepakken. Ze liepen door de veranderde weersomstandigheden opeens gevaar als rendieren in de sneeuw te worden afgeschoten, in hun dennengroene uniformen. Ware het niet dat de bewoners van de Ardennen op een lumineus idee kwamen: van hun lakens en ander wit goed camouflagepakken maken. Of het offensief door deze actie in het voordeel van de Ami’s werd beslecht, is hoogst onzeker. En historisch zeker niet bewezen. Ik ken alleen het verhaal dat die Belgische soldaat vertelde. Hij vertelde ook dat de Amerikanen die hulpactie van de Ardenner bevolking niet zijn vergeten.
Witte hoop
En hier zijn wij dan met ons verhaal in Nijmegen aanbeland. Nijmegen lag in puin en er was een tekort aan alles. De Amerikaanse opperbevelhebber Generaal Gavin zette met zijn manschappen, kort na de Tweede Wereldoorlog, een hulpactie voor de noodlijdende stad op. Een bekend stuk naoorlogse, Nijmeegse, geschiedenis die de Waalstad weer hoop gaf. De generaal liet goederen hiernaartoe verschepen. Want de mensen hier hadden nog geen nagel om aan de kont te kunnen krabben. Die hulp kwam uit Albany, staat New York; een stad in een ander Amerika dan nu. Onder die goederen bevond zich een lading witte lakens en ander beddengoed, bestemd voor de Ardennen. Tenminste: mogen we het verhaal van die Belgische soldaat geloven. Een lading van dank voor de reddingsactie van de plaatselijke bevolking. In Rotterdam werden de goederen van overzee in een binnenvaartschip overgeladen. Dat schip vertrok vervolgens richting Nijmegen. Antwerpen als doorvoerhaven zou logischer zijn geweest, natuurlijk, aangezien de lakens voor de Ardennen bestemd waren. Waarom dat niet is gebeurd? Dat wist ook die Belgische soldaat niet te vertellen.
Gemeden oorlogsheld
Als hij iets vertelde, moest je goed luisteren. Hij zat bij verzetsgroep “de Witte Brigade”, voordat hij zich bij de Amerikanen aansloot. De Duitsers hadden een stuk van zijn tong uit zijn mond gesneden. Hij was de eerste echtgenoot van mijn oma’s nicht en hij vertelde zijn verhaal op de verjaardag van zijn vrouw. Decennia later hoorde ik een reportage over die lakens op de Nederlandse radio. Ik moest echt twee keer luisteren van verbazing.
Maar of de lading wit goed vanuit Rotterdam via Nijmegen naar de Ardennen is vervoerd, is nog steeds een raadsel. Of er vrachtbrieven zijn terug te vinden? Van de Nijmeegse Boot of andere rederijen die toen op de Waalstad voeren? Moet dat toch eens zien uit te zoeken. Maar mijn Belgische oom had in ieder geval wel gelijk wat die camouflagepakken betreft. Ik noemde hem “oom”, al vond ik hem als kind een beetje eng door die tong. Sommige mensen keken hem zelfs niet aan op die verjaardag. Die oom leeft nu al lang niet meer en werd begraven in het Vlaamse Sint-Niklaas, geloof ik. Hij was een oorlogsheld. Die door in drankjes starende gasten gemeden werd.
Bijschrift headerfoto: De eerste naoorlogse hulpgoederen uit Albany bereiken per schip de stad Nijmegen (foto: Friendship Albany-Nijmegen).
Dit vind je misschien ook leuk
Canon van Nijmegen: De bouw van de Stevenskerk
In de Canon van Nijmegen zijn de belangrijkste verhalen over Nijmegen geselecteerd. Een van die verhalen gaat over het besluit van de graaf van Gelre en het stadsbestuur om een nieuwe kerk te bouwen: de Stevenskerk op de Hundisburg.
Canon van Nijmegen: De Valkhofburcht en de reuzentoren
In de Canon van Nijmegen zijn de belangrijkste verhalen over Nijmegen geselecteerd. Een van die verhalen gaat over Keizer Barbarossa, die in 1155 een reuzentoren bouwde als onderdeel van de Valkhofburcht.
Haal de Gebroeders van Lymborch live in huis met een online evenement vanuit de Stevenskerk
De Stevenskerk staat er de komende weken verlaten bij. Stichting Maelwael Van Lymborch verzorgt daarom een noodgedwongen maar daarom ook uniek online programma.
Besiendershuis krijgt de Gelderse Pauwenveer 2020
Het Cultuurfonds Gelderland heeft de Gelderse Pauwenveer 2020 toegekend aan het Besiendershuis in Nijmegen. De prijs bestaat uit een bedrag van 25.000 euro en een kunstwerk ontworpen door Niels van Bunningen.
Operatie Market Garden en de bevrijding van Nijmegen
Eerste Britse zware pantserwagen (AEC Mk III Armoured Car) van de Guards Armoured Division, Recce, 2nd Household Cavalry Regiment
© Fotocollectie Regionaal Archief NijmegenDe kogels vliegen in het rond en blindelings wordt er gevuurd. Het gevecht op het Keizer Karelplein vindt plaats midden in de nacht. Wie zal er winnen? De Amerikanen of toch de Duitsers?
Strijd om de alternativiteit in Doornroosje
Doornroosje is al lange tijd een centrum voor rebellen en alternatievelingen, maar ook zij kunnen het niet altijd even goed met elkaar vinden. Hoe de luidruchtige punkers van de 70s de hippies verdreven, lees je hier:
Expositie in Stevenskerk: ‘Dürer was here’
Dit jaar in november is het 500 jaar geleden dat Nijmegen werd bezocht door het wonderkind van de noordelijke renaissance Albrecht Dürer. Vanaf 24 oktober t/m 1 november 2020 geven de Stevenskerk en Galerie Door deze alleskunner een warm onthaal.
Keizer Karel in Nijmegen
Het Keizer Karelplein is misschien wel het bekendste plein van Nijmegen. Maar wie was Keizer Karel, en wat is zijn link met Nijmegen? Lees meer over Keizer Karel en Nijmegen.
“Nijmegen, zo mooi als het was”, wegens succes op herhaling, maar dan anders
In de tentoonstelling “Nijmegen, zo mooi als het was” komt de oude benedenstad weer helemaal tot leven. Van 4 tot en met 15 november 2020 presenteert het Huisvandenijmeegsegeschiedenis prachtige impressies van de Nijmeegse Benedenstad 1860 tot 1954.
Heksennachten: de tweede feministische golf in Nijmegen
![Vrouwenboekhandel De Feeks vlak na de opening november 1977. "De boekhandel ging alvast open om geld te verdienen voor de verdere verbouwing […]. Op 21 november 1977, met alle boeken plat op de schappen om het wat meer te laten lijken, ging het eerste boek over de toonbank." Uit: DeFeeksDeFeeksDeFeeks (1979).](https://www.intonijmegen.com/uploads/cache/extra_small/uploads/media/5f87ff856d65c/24612883111-43b27603d5-k.jpg "© Fotografica voor Lesbisch Archief Nijmegen")
Vrouwenboekhandel De Feeks vlak na de opening november 1977. "De boekhandel ging alvast open om geld te verdienen voor de verdere verbouwing […]. Op 21 november 1977, met alle boeken plat op de schappen om het wat meer te laten lijken, ging het eerste boek over de toonbank." Uit: DeFeeksDeFeeksDeFeeks (1979).
© Fotografica voor Lesbisch Archief NijmegenHeksennachten, klinkt middeleeuws, is het niet: in de jaren 70 en 80 kwam dit fenomeen naar Nijmegen. Meer weten over de tweede feministische golf, vrouwenprotesten en vrouwenboekhandel de Feeks? Lees hier meer:
Kaasgehakt en krakersrellen
Wel eens kaasgehakt gegeten? Dan is de kans groot dat je bij Café de Plak bent geweest. Al meer dan veertig jaar staat De Plak symbool voor vrijheid en eigenzinnigheid in Nijmegen.
Dit doe je tijdens de Maand van de Geschiedenis in Nijmegen!
Tijdens de Maand van de Geschiedenis zal historisch Nijmegen ook dit jaar weer alles uit de kast trekken om een gevarieerd programma aan te bieden. En wij hebben tips voor je!
Lezing De Sultan van Siak in Nijmegen
De stichting Huis van de Nijmeegse Geschiedenis organiseert iedere maand één of meer Geschiedenishuis lezingen. Het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis houdt op 18 oktober 2020 om 16.00 uur de lezing over de sultan van Siak in de Mariënburgkapel.
Frontstad Nijmegen: Onveilig in eigen stad
Een Britse lichte verkenningswagen, type Daimler Dingo van de Guards Armoured Division, Recce, 2nd Household Cavalry Regiment
© Fotocollectie Regionaal Archief NijmegenTijdens operatie Market Garden heroverden Geallieerden Nijmegen. De oorlog was hiermee niet ten einde. Als frontstad lag Nijmegen nu middenin de vuurlinie. Bewoners moesten noodgedwongen maandenlang schuilen in krappe kelders.
Concertgebouw de Vereeniging: Magnum opus van de familie Leeuw
Concertgebouw de Vereeniging is een van de opvallendste gebouwen van Nijmegen. Achter de prachtige architectuur en decoratie schuilt bovendien een familieverhaal! Ontdek hier waarom De Vereeniging een echt familiemeesterwerk is...
Programma Radboud Reflects bekend
Het programma van Radboud Reflects is bekend gemaakt! Een deel zal online via een livestream te volgen zijn en een deel is offline te bezoeken op verschillende locaties in de stad.
Nijmeegse kunstarbeid: De Gebroeders van Lymborch
Het is nieuwjaar. Aan het hof van de Franse hertog Jean du Berry is het feest. De hertog zit aan de tafel rechts, in het blauwe gewaad. De prent waarmee de Gebroeders van Lymborch dit gebeuren vastlegden is bijzonder.
Het gezicht van Nijmegen
Op het stadseiland Veur-Lent staat sinds kort een enorm beeld van een Romeins masker, gemaakt door kunstenaar Andreas Hetfeld. Door de ogen van het masker kan men een Romeinse blik op Nijmegen (Noviomagus) werpen.
Pantserwagens in de Piersonstraat
In 1981 haalt Nijmegen het nationale nieuws door krakersrellen van ongekende schaal. Er is sprake van een oorlogsscenario in de binnenstad. Krakers komen oog in oog te staan met tanks en pantserwagens.
De Pest in Nijmegen
De corona epidemie beheerst de hele wereld, maar dit is niet de eerste keer dat dit voorkomt. We schrijven 1635. Nijmegen maakt de zwaarste pestuitbraak mee die de stad zal treffen.