![Vrouwenboekhandel De Feeks vlak na de opening november 1977. "De boekhandel ging alvast open om geld te verdienen voor de verdere verbouwing […]. Op 21 november 1977, met alle boeken plat op de schappen om het wat meer te laten lijken, ging het eerste boek over de toonbank." Uit: DeFeeksDeFeeksDeFeeks (1979).](https://assets.plaece.nl/thumb/Z29GVeS3eQZ7s12q-qjTR3XQkVUGOf1qyx_hrGtEl9U/resizing_type:fit/width:1280/height:0/gravity:sm/enlarge:0/aHR0cHM6Ly9hc3NldHMucGxhZWNlLm5sL2t1bWEtbmlqbWVnZW4tc3RhZHNwYXJ0bmVycy91cGxvYWRzL21lZGlhLzVmODdmZjg1NmQ2NWMvMjQ2MTI4ODMxMTEtNDNiMjc2MDNkNS1rLmpwZw.jpg)
Heksennachten: de tweede feministische golf in Nijmegen
Het is 19 mei 1978. De zon is net ondergegaan. Een grote groep vrouwen maakt zich klaar om de straten van Nijmegen veilig te maken. Ja, veilig! De eerste heksennacht staat op het punt om te beginnen. In meer dan tien Nederlandse steden gaan meer dan achtduizend vrouwen tegelijk de straat op om te protesteren tegen vrouwengeweld. De naam ‘heksennacht’ verwijst naar de laat-middeleeuwse heksenprocessen, maar keert de lading om. Waar ‘heks’ eerder een negatieve benaming was, is het nu een trotse ‘geuzennaam’ die de kracht van vrouwen benadrukt. Het idee komt overwaaien uit de Verenigde Staten, waar al sinds 1975 ‘Take-back-the-night-marches’ plaatsvinden. De protesterende vrouwen hebben trommels, fluitjes, sirenes en zelfs fakkels en trekken met veel herrie door de donkere stad.
Op vrijdag 19 mei 1978 vond in Nijmegen de eerste Heksennacht plaats
Fotografica voor Lesbisch Archief Nijmegen
Nederlandse vrouwenbewegingen
Het zijn de jaren van de tweede feministische golf - ook in Nederland. In de jaren zestig, zeventig en tachtig wordt actief gestreden voor en gediscussieerd over het bereiken van meer gendergelijkheid. In 1968 wordt de “Man Vrouw Maatschappij” opgericht en vanaf 1969 zijn de Dolle Mina’s actief. Naast deze organisaties die actie voeren, ontstaan er ook allerlei praatgroepen voor vrouwen. Zogeheten VOS-cursussen (“Vrouwen Oriënteren zich op de Samenleving”) maken vrouwen bewust van hun sociale positie binnen- en buitenshuis. Ook wordt er over thema’s als assertiviteit, aspiraties en communicatie gepraat. Bij het BOM-schap (“Bewust Ongehuwde Moeder”) wordt serieus besproken en gestreden voor (keuze)vrijheid omtrent vrouwelijke seksualiteit.
Bijlage in Vrouwentongen, 1978 - Fotografie door Liesbeth Sluiter
Fotografica voor Lesbisch Archief Nijmegen
Nijmeegse vrouwenorganisaties
Ook in Nijmegen worden er diverse organisaties opgericht en activiteiten gehouden. Zo nemen vrouwen in 1979 een kraakpand en voormalig schoolgebouw in bezit en toveren het om in een Vrouwenschool. Naast dat het als woonruimte wordt gebruikt, huisvesten zich hier ook allerlei vrouwenorganisaties. Zo is er een zeefdrukkerij speciaal voor en door vrouwen genaamd “Goed Giftig”. Ook komt er een vrouwenfietswerkplaats. Wanneer ze het kraakpand moeten verlaten, weten zij een andere locatie te strikken aan de Dominicanenstraat, wat sindsdien de nieuwe locatie voor de Vrouwenschool is. Een ander belangrijk initiatief is het Lesbisch Archief Nijmegen waarvan in mei 1982 de eerste oprichtingsvergaderingen gehouden worden. Dit archief wordt officieel in 1985 opgericht, na de ontdekking dat ook in de vrouwenstudies de ervaringen van lesbische vrouwen nog onderbelicht zijn. Om deze zaken toch aan het licht te brengen en om de lesbische cultuur te behouden, worden door heel Nederland archieven opgericht.
Boekhandel de Feeks
De meest opvallende feministische organisatie in Nijmegen is ongetwijfeld boekhandel ‘de Feeks’, opgericht in 1977. De boekhandel wordt al gauw ook ‘dokumentatiecentrum’, een ‘kafee’ en een ‘Kulturele Klup’. Het is specifiek op vrouwen gericht. De oprichting van “De Nijmeegse Vereniging ter Bevordering van Vrouwencultuur De Feeks” is er bewijs van. Ze organiseerden het Vrouwen Muziek Festival van mei 1980, maar ook diverse literaire activiteiten in de jaren 80 en jaren 90. Tot 2018 had de Feeks een locatie in Nijmegen, maar tegenwoordig leeft de boekhandel voort online.
De Feeks in de Van Welderenstraat
Duik in de geschiedenis van de oudste stad van Nederland. Want Nijmegen heeft veel verhalen te vertellen. Benieuwd? Je leest het allemaal in de historische tijdlijn.
Geschreven door:
Madelon Brouwer en Willemien van Heusden
Fotografie header door:
Simone van Zolingen - Fotografica voor Lesbisch Archief Nijmegen
Dit vind je misschien ook leuk
-
Meld je gratis aan voor een Vrijheidsmaaltijd in de Stevenskerk op 5 mei
Meld je gratis aan voor een Vrijheidsmaaltijd in de Stevenskerk op 5 mei
Op zondagavond 5 mei organiseren Lindenberg Cultuurhuis, de Stevenskerk en de Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid in de Stevenskerk een Vrijheidsmaaltijd van 18.00 tot 20.30 uur. Er wordt Vrijheidssoep geserveerd, er is muziek en diverse sprekers.
-
Aftrap Gelderse Streken Campagne 2024 'Hier beginnen je mooiste verhalen'
Aftrap Gelderse Streken Campagne 2024 'Hier beginnen je mooiste verhalen'
De drie Gelderse regionale bureaus voor toerisme hebben de campagne ‘Hier beginnen je mooiste verhalen’ gestart, waarin inwoners van de Gelderse streken actief worden betrokken bij het delen van hun mooiste en meest inspirerende plekjes en verhalen.
-
Fotoverslag: 80 jaar vrijheid
Fotoverslag: 80 jaar vrijheid
In februari stond Nijmegen stil bij het bombardement van 22 februari 1944, een dag die onuitwisbaar in het geheugen van de stad gegrift staat. Op deze dag trof een Amerikaans bombardement per ongeluk het hart van Nijmegen.
-
Openbare kunst in Nijmegen: Operatie Market Garden - 80 jaar vrijheid
Openbare kunst in Nijmegen: Operatie Market Garden - 80 jaar vrijheid
Hoe was Operatie Market Garden voor de gewone Nijmegenaar? De in oktober van vorig jaar onthulde muurschildering 'Operatie Market Garden' uit de serie Waalpaintings zet de schijnwerpers op het alledaagse Nijmeegse leven tijdens deze crisissituatie.
-
Doe mee aan de Brandgrenswandeling op 21 februari
Doe mee aan de Brandgrenswandeling op 21 februari
Oproep! Doe mee aan de Brandgrenswandeling in de Nijmeegse binnenstad. Op 21 februari staan we stil bij het moment vlak voor het toeslaan van het noodlot: het bombardement op het stadshart van Nijmegen en de branden die daarop volgden.
-
Workshop: online zoeken naar familie-oorlogsgeschiedenis
Workshop: online zoeken naar familie-oorlogsgeschiedenis
Online is ontzettend veel informatie over de oorlog en oorlogsslachtoffers te vinden. Het Regionaal Archief Nijmegen en de Werkgroep Oorlogsdoden Nijmegen organiseren daarom een workshop 'zoeken'.
-
Herdenking bombardement 22 februari 1944
Herdenking bombardement 22 februari 1944
Op 22 februari 2024 staat Nijmegen stil bij het Amerikaans bombardement van 80 jaar geleden op het centrum van de stad waarbij bijna 800 doden vielen. Er zijn verschillende activiteiten in de stad.
-
Expositie ‘De Waal over’: hoe steek je die brede rivier over?
Expositie ‘De Waal over’: hoe steek je die brede rivier over?
Waar de Waal begon als een kleine zijrivier, kennen we deze nu als de breedste rivier van Nederland. Zo’n brede rivier oversteken is een hele uitdaging. Vandaar dat museum De Bastei een expositie, ‘De Waal over’, heeft opgezet.
-
Fotoverslag: Limes Festival
Fotoverslag: Limes Festival
Tijdens het Limes Festival, dat plaatsvond van 26 december tot en met 6 januari, transformeerde Nijmegen in een levendige ontmoetingsplek voor geschiedenisliefhebbers en cultuurfanaten.
-
Fotoverslag: Ontdek Oekraïne Festival
Fotoverslag: Ontdek Oekraïne Festival
Het Ontdek Oekraïne Festival in de Stevenskerk, van 17 december tot 7 januari, zette de Oekraïense cultuur in de schijnwerpers. Bezoekers genoten van een uniek programma dat de Oekraïense cultuur verrijkte en ondersteunde.
-
7x bijzondere historische plekken in Nijmegen
7x bijzondere historische plekken in Nijmegen
De oudste stad van Nederland zit natuurlijk vol met verhalen. We hebben de meest bijzondere, historische plekken in Nijmegen voor je op een rijtje gezet. Ook op deze plekken ervaar je de geschiedenis nog altijd!
-
Fotoverslag: Nijmeegse Winterweken 2023/2024
Fotoverslag: Nijmeegse Winterweken 2023/2024
De Nijmeegse binnenstad was van 16 december tot en met 7 januari het bruisende hart van de Nijmeegse Winterweken. Bezoekers konden genieten van een unieke lichtsculpturenroute met een Romeinse quiz, en werden vermaakt met levendig straattheater.
-
Valkhof Museum ook open in de weekenden
Valkhof Museum ook open in de weekenden
Vanaf 23 december is de pop-up locatie van het Valkhof Museum ook open op zaterdagen en zondagen. Het museum aan Keizer Karelplein 33 is vanaf dan weer als vanouds van dinsdag tot en met zondag te bezoeken.
-
Reis door geschiedenis St. Nicolaaskapel Nijmegen
Reis door geschiedenis St. Nicolaaskapel Nijmegen
Het Kerstprojectkoor Nijmegen zal tijdens zijn Zin-in-kerst-concert een mix van kerstliederen uitvoeren. Het projectkoor is samengesteld uit ervaren koorzangers en wordt begeleid door Jan van Laar op piano en orgel.