Canon van Nijmegen: De Vrede van Nijmegen, voor even het centrum van Europa
Nijmegen bulkt van de historische verhalen. Over kopstukken en gewone lieden, wijken en politieke gebeurtenissen. In de Canon van Nijmegen zijn de belangrijkste verhalen over Nijmegen geselecteerd. Een van die verhalen gaat over De Vrede van Nijmegen, de onderhandelingen die een einde maakten aan een jarenlange strijd tussen de Republiek, Frankrijk, Spanje en hun bondgenoten.
1672-1676: een aantal rampjaren van bezetting
1672 was een rampjaar. Franse troepen bezetten grote delen van het oosten van Nederland, waaronder ook Nijmegen. Het was oorlog. Twee jaar lang verbleven de Fransen in de stad. Daarna sleepte de oorlog zich elders nog een paar jaar voort, tot in 1676 de vredesonderhandelingen begonnen. Plaats van samenkomst was het centraal gelegen Nijmegen.
1678-1679: De Vrede van Nijmegen
De Vrede van Nijmegen maakte een einde aan een jarenlange strijd tussen de Republiek, Frankrijk, Spanje en hun bondgenoten. Aanvankelijk stond de Republiek er in die strijd slecht voor. Maar de krijgskansen keerden toen de Franse koning Lodewijk xiv er niet in slaagde de Hollandse Waterlinie te doorbreken en admiraal Michiel de Ruyter de Franse bondgenoot Engeland wist te verslaan. Toen de Engelse koning in februari 1674 vrede sloot met de Republiek, begreep Lodewijk dat zijn veroveringsplannen gefaald hadden. Daarna begon het touwtrekken om de stad waar de vredesconferentie zou moeten plaatsvinden. Nadat Keulen niet veilig was gebleken en Londen, Breda en Kleef waren afgevallen, werd als compromis Nijmegen gekozen.
Vrede van Nijmegen tussen Frankrijk en Spanje. Schilderij van B. Vaillant. Mogelijk is het de afbeelding van de zaal in het Stadhuis. Datering: 1678
Pracht en praal in de stad
Medio 1676 arriveerden hier de vele vertegenwoordigers ‘van de Keyzer, Koningen, republicquen, Princen en Potentaten’. De Nijmegenaren keken hun ogen uit. Grote indruk maakte de pauselijke gezant die, gekleed in een purperen gewaad met diamanten borstkruis, in de stad arriveerde met drie door zes paarden getrokken rijtuigen en een stoet lakeien. Het volgende hoogtepunt was de komst van het Franse gezantschap. De ambassadeurs droegen prachtige, zeer kostbare kostuums, zaten in schitterende, met zes paarden bespannen rijtuigen en hadden een gevolg van zestig zwaar beladen wagens.
Verder arriveerden nog vijftig andere bemiddelaars met hun gezinnen en personeel. Zij namen hun intrek in de deftigste huizen in de stad. De Nederlandse ambassadeurs aan de Doddendaal, de Fransen aan de Burchtstraat, de Spanjaarden aan de Houtstraat, de Engelsen aan de Begijnenstraat en de Zweden aan de Lange Hezelstraat. De stad moet in deze maanden een prachtig aanzien gehad hebben, doordat de gevels van de huizen waar de diplomaten logeerden versierd waren met vorstelijke wapenschilden en soms ook met het blazoen van de gezant.
Afspraken en onderhandelingen
Voordat er onderhandeld kon worden, moesten allerlei regels op het gebied van titels en aanspreekvormen worden vastgesteld. De rang van een betrokken diplomaat gaf namelijk aan op welke voet hij met zijn tegenstanders wenste te onderhandelen. Daarna konden de besprekingen van start gaan, soms duurden ze nachtenlang, totdat op 11 augustus 1678 de vrede tussen de Republiek en Frankrijk getekend kon worden. In de volgende maanden volgden vredesverdragen tussen de andere landen. Vele prenten, schilderijen en munten zijn aan de Vrede van Nijmegen gewijd, maar zij verwijzen amper naar de stad. Hooguit is op sommige schilderijen de Trêveszaal van het stadhuis te herkennen. Alleen op Nederlandse munten over deze vrede zijn de stad, het stadswapen of het silhouet van Nijmegen goed te zien.
Duik in de geschiedenis van de oudste stad van Nederland. Want Nijmegen heeft veel verhalen te vertellen. Benieuwd? Je leest het allemaal in de historische tijdlijn.
Dit vind je misschien ook leuk
-
Meld je gratis aan voor een Vrijheidsmaaltijd in de Stevenskerk op 5 mei
Meld je gratis aan voor een Vrijheidsmaaltijd in de Stevenskerk op 5 mei
Op zondagavond 5 mei organiseren Lindenberg Cultuurhuis, de Stevenskerk en de Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid in de Stevenskerk een Vrijheidsmaaltijd van 18.00 tot 20.30 uur. Er wordt Vrijheidssoep geserveerd, er is muziek en diverse sprekers.
-
Aftrap Gelderse Streken Campagne 2024 'Hier beginnen je mooiste verhalen'
Aftrap Gelderse Streken Campagne 2024 'Hier beginnen je mooiste verhalen'
De drie Gelderse regionale bureaus voor toerisme hebben de campagne ‘Hier beginnen je mooiste verhalen’ gestart, waarin inwoners van de Gelderse streken actief worden betrokken bij het delen van hun mooiste en meest inspirerende plekjes en verhalen.
-
Fotoverslag: 80 jaar vrijheid
Fotoverslag: 80 jaar vrijheid
In februari stond Nijmegen stil bij het bombardement van 22 februari 1944, een dag die onuitwisbaar in het geheugen van de stad gegrift staat. Op deze dag trof een Amerikaans bombardement per ongeluk het hart van Nijmegen.
-
Openbare kunst in Nijmegen: Operatie Market Garden - 80 jaar vrijheid
Openbare kunst in Nijmegen: Operatie Market Garden - 80 jaar vrijheid
Hoe was Operatie Market Garden voor de gewone Nijmegenaar? De in oktober van vorig jaar onthulde muurschildering 'Operatie Market Garden' uit de serie Waalpaintings zet de schijnwerpers op het alledaagse Nijmeegse leven tijdens deze crisissituatie.
-
Doe mee aan de Brandgrenswandeling op 21 februari
Doe mee aan de Brandgrenswandeling op 21 februari
Oproep! Doe mee aan de Brandgrenswandeling in de Nijmeegse binnenstad. Op 21 februari staan we stil bij het moment vlak voor het toeslaan van het noodlot: het bombardement op het stadshart van Nijmegen en de branden die daarop volgden.
-
Workshop: online zoeken naar familie-oorlogsgeschiedenis
Workshop: online zoeken naar familie-oorlogsgeschiedenis
Online is ontzettend veel informatie over de oorlog en oorlogsslachtoffers te vinden. Het Regionaal Archief Nijmegen en de Werkgroep Oorlogsdoden Nijmegen organiseren daarom een workshop 'zoeken'.
-
Herdenking bombardement 22 februari 1944
Herdenking bombardement 22 februari 1944
Op 22 februari 2024 staat Nijmegen stil bij het Amerikaans bombardement van 80 jaar geleden op het centrum van de stad waarbij bijna 800 doden vielen. Er zijn verschillende activiteiten in de stad.
-
Expositie ‘De Waal over’: hoe steek je die brede rivier over?
Expositie ‘De Waal over’: hoe steek je die brede rivier over?
Waar de Waal begon als een kleine zijrivier, kennen we deze nu als de breedste rivier van Nederland. Zo’n brede rivier oversteken is een hele uitdaging. Vandaar dat museum De Bastei een expositie, ‘De Waal over’, heeft opgezet.
-
Fotoverslag: Limes Festival
Fotoverslag: Limes Festival
Tijdens het Limes Festival, dat plaatsvond van 26 december tot en met 6 januari, transformeerde Nijmegen in een levendige ontmoetingsplek voor geschiedenisliefhebbers en cultuurfanaten.
-
Fotoverslag: Ontdek Oekraïne Festival
Fotoverslag: Ontdek Oekraïne Festival
Het Ontdek Oekraïne Festival in de Stevenskerk, van 17 december tot 7 januari, zette de Oekraïense cultuur in de schijnwerpers. Bezoekers genoten van een uniek programma dat de Oekraïense cultuur verrijkte en ondersteunde.
-
7x bijzondere historische plekken in Nijmegen
7x bijzondere historische plekken in Nijmegen
De oudste stad van Nederland zit natuurlijk vol met verhalen. We hebben de meest bijzondere, historische plekken in Nijmegen voor je op een rijtje gezet. Ook op deze plekken ervaar je de geschiedenis nog altijd!
-
Fotoverslag: Nijmeegse Winterweken 2023/2024
Fotoverslag: Nijmeegse Winterweken 2023/2024
De Nijmeegse binnenstad was van 16 december tot en met 7 januari het bruisende hart van de Nijmeegse Winterweken. Bezoekers konden genieten van een unieke lichtsculpturenroute met een Romeinse quiz, en werden vermaakt met levendig straattheater.
-
Valkhof Museum ook open in de weekenden
Valkhof Museum ook open in de weekenden
Vanaf 23 december is de pop-up locatie van het Valkhof Museum ook open op zaterdagen en zondagen. Het museum aan Keizer Karelplein 33 is vanaf dan weer als vanouds van dinsdag tot en met zondag te bezoeken.
-
Reis door geschiedenis St. Nicolaaskapel Nijmegen
Reis door geschiedenis St. Nicolaaskapel Nijmegen
Het Kerstprojectkoor Nijmegen zal tijdens zijn Zin-in-kerst-concert een mix van kerstliederen uitvoeren. Het projectkoor is samengesteld uit ervaren koorzangers en wordt begeleid door Jan van Laar op piano en orgel.