Theaterimpressie: LEAR – een moderne en verrassend humoristische tragedie
Met LEAR heeft toneelgezelschap Dood Paard het voor elkaar gekregen om een eeuwenoude tragedie nieuw leven in te blazen. Deze humoristische en toch rakende uitvoering van William Shakespeares King Lear was vrijdag 23 mei te zien op het podium bij LUX. Met een vertaling van Kuno Bakker en Manja Topper en optredens van Abdelkarim El Baz, Yousra Boukantar, Tomer Pawlicki, Jorn Heijdenrijk en Manja Topper in de rol Lear zelf, werd een moderne en anti-patriarchale versie van het bekende verhaal opgevoerd.
Moderne klassieker
Zodra de vele bezoekers de zaal in lopen, hebben ze al door dat dit geen standaard of klassieke uitvoering van King Lear zal zijn. De vijf stoelen vooraan het podium vallen haast weg tegen de eindeloze katrollen, touwen en doeken die door het optreden heen de verschillende achtergronden zullen vormen. De tientallen wereldkaarten die als eerste worden opgehesen zijn aan het einde van het optreden amper terug te zien, verborgen achter storm, mist en waanzin waar het stuk bekend om staat.
Al werd King Lear zo’n vierhonderd jaar geleden door Shakespeare geschreven over een mythe die nog vele eeuwen ouder was, dit optreden van Dood Paard liet zien hoe relevant het verhaal ook nu nog is. Door middel van humor en absurditeit stellen ze het publiek de vragen: Welke generatie heeft welke rechten? Waarom willen we controle niet loslaten? Hoe ver durven we hiervoor te gaan? Wat is echt, wat is nep? En waarom zijn we blind als het aankomt op de waarheid?
Trouw maar toch uniek
Naast een vertaling van de Engelstalige tragedie hebben Kuno Bakker en Manja Topper ook een rigoureuze vertaalslag gemaakt.
Het kleine gezelschap van vijf maakt dezelfde indruk als de tientallen karakters die normaal op het podium zouden staan. De acteurs wisselen elk tussen meerdere rollen, zonder genderconform te blijven. Soms is het enkel duidelijk wie nu wie is door welke pruik ze dragen of door het wel of niet vasthebben van een fles wijn. De minimalistische kostuums zijn alles wat ze nodig hebben om dit onderscheid duidelijk te maken. De karakters zelf komen geheel tot leven door de gepassioneerde optredens van Dood Paard. Deze keuze maakt LEAR op enkele momenten van chaos wel wat verwarrend om te volgen, maar dit draagt alleen maar bij aan het verhaal zelf.
Dood Paard laat zien dat een belangrijk verhaal niet enkel verteld kan worden met een grote productie. Naast de gelimiteerde cast, voegen de meerdere productiekeuzes ook veel toe aan het optreden. Terwijl Manja Topper als Lear haar weg zoekt door de storm, wordt deze door de andere acteurs met rook- en windmachines en een bladblazer om haar heen gevormd. Ook de ogen die bij Gloucester eruit worden gestoken, zijn enkel eieren die vlak van tevoren op het podium gepeld worden. De ideeën van macht en controle, van waarheid, natuur en waanzin, en het absurdistische van dat al worden zo op een humoristische manier op de voorgrond gezet.
Ook de tekst, die in grote lijnen hetzelfde is als Shakespeares originele werk, heeft duidelijk wat veranderingen ondergaan. Al maakt de nar van een ei nog zo makkelijk twee kronen, en al worden de goden nog net zo vaak benoemd, er is ook genoeg aan veranderd. Van een “toffe pik” tot “all inclusive”, LEAR schuilt niet weg van de taal van nu. Deze bewuste keuze voegt nog een laag aan humor toe, maar maakt het ook toegankelijker voor jongeren die misschien voor het eerst in aanraking komen met Shakespeare.
Dood paard
Het toneelgezelschap, dat al ruim dertig jaar actief is, schuilt niet weg van politiektheater, maar ze sluiten niks uit. Optredens reiken van oude klassiekers tot nieuw Nederlands repertoire, ze stellen vragen in plaats van dat ze moraliseren, en ze zoeken naar de humor in drama en het drama in humor. LEAR is hier de perfecte samenstelling van.
“Ik vond het heel leuk en ik ben heel dankbaar,” zegt Tomer Pawlicki na het optreden in de lobby van LUX, waar hij de tekstboekjes van LEAR staat te verkopen. Hij vertelt meer over de tekst, waarvan hij toegeeft dat ze die rigoureus hebben bewerkt. “De imperialistische gedachten van het werk, daar kun je niet omheen,” zegt hij over Shakespeares King Lear, “maar het geeft een startpunt vrij voor associatie. Iedereen kan zijn eigen interpretatie maken.”
Benieuwd naar de volgende uitvoering van Dood Paard? Of interesse om zelf een van hun ‘ridders’ te worden? Klik hier voor hun website.
Heb je zin om te genieten van een avondje uit in LUX met prachtige, indrukwekkende en spraakmakende voorstellingen? Bekijk dan het programma van de LUX: https://www.lux-nijmegen.nl/programma/
Dit vind je misschien ook leuk...
-
In het zadel met ZaadeL
Bij ZaadeL is van alles te doen. Je kunt er terecht voor schildercursussen, metaalbewerking, en er is een kapper, een cadeauwinkel en een nagelstudio. In september 2024 zijn ze verhuisd en dat werd feestelijk gevierd met het Open Haard festival op 17 mei.
-
De Vliegbasis: een turbulente take-off
De Vliegbasis is gelanceerd! Vrijdag 6 juni was het tijd voor de eerste editie van dit nieuwe initiatief van De Basis dat lokale artiesten de kans biedt om zich ook buiten de muren van hun vertrouwde omgeving te ontwikkelen.
-
Podium aan de Waal: gratis straattheater en livemuziek aan het water
Op een zondagmiddag langs de Waalkade is het druk. Gezinnen, stelletjes en toevallige voorbijgangers hebben zich verzameld op de trappen, kijkend naar de lucht. Boven hen buitelen acrobaten in volle vaart door de lucht.
-
Wa’s jouw Verhaol? - Nijmegen profileert zich als Taalhoofdstad
Op vrijdag 23 mei vond het festival Nijmegen Taalhoofdstad plaats, de afsluiting van Heel Nijmegen Leest. Zowel de diversiteit aan Nimweegs literair talent als het hoge niveau van het taalonderzoek van de Radboud kregen een welverdiend podium.
-
Dé nachttips van juni
Nijmegen heeft een bruisend nachtleven met diverse clubs en bars die voor ieder wat wils bieden. Om je wegwijs te maken in de Nijmeegse scene, delen we een paar toffe tips van Know Nimma. Deze feestjes mag je de komende tijd niet missen!
-
Fotoverslag Nijmegen Klinkt! 2025
Wat een muzikaal weekend heeft Nijmegen achter de rug! Afgelopen weekend stond de stad in het teken van Nijmegen Klinkt!, een evenement waar veel mensen van hebben genoten. Dit fotoverslag neemt je mee langs de sfeer en de hoogtepunten van dit feest.
-
Juni: dit zijn de filmtips
Een gloednieuwe Wes Anderson-film, een verfilming van een verhaal van Stephen King, én een Hunger Games-marathon: ook deze maand verschijnen er weer een boel toffe films op het witte doek. Dit zijn de filmtips voor juni!
-
Fotoverslag: Nijmeegse Wijnfeesten 2025
In het weekend van 17 en 18 mei werd het Julianapark in Nijmegen omgetoverd tot een waar wijnparadijs tijdens de Nijmeegse Wijnfeesten. Bezoekers genoten van meer dan 70 verschillende wijnen, live muziek en bijpassende hapjes.
-
De Vliegbasis: Innovatief concept van De Basis biedt Nijmeegse artiesten een vliegende start
Op 6 juni 2025 presenteert De Basis in Brebl de eerste editie van De Vliegbasis, een evenement waarbij de line-up iedere editie wordt samengesteld door een andere Nijmeegse artiest. Wij spraken erover met Pieter Sloot, talentmakelaar pop bij De Basis.
-
Fotoverslag: Het Zusje van Debbie 2025
Het NYMA-terrein transformeerde 17 mei tot een explosie van kleur, geluid en pure festivalvreugde. Het Zusje van Debbie zette de podia op en leverde precies wat beloofd was: een onvergetelijke dag vol dansbare line-ups en een humoristisch randprogramma.
-
Bevrijdingsfestival zet Hunnerpark in vuur en vlam ter ere van 80 jaar vrijheid
Op 5 mei 2025 stonden we stil bij 80 jaar vrijheid. Dit werd gevierd met veertien officiële bevrijdingsfestivals door het hele land. Het Nijmeegse Hunnerpark kon daarbij niet ontbreken als een van de feestelijke hoogtepunten in dit lustrumjaar.
-
Filmimpressie: Black Dog – Chinees pareltje voor de filmfijnproevers
Met Black Dog heeft regisseur Guan Hu een pareltje afgeleverd. De zwijgzame Lang gaat na zijn detentie terug naar waar hij vandaan komt. Zwerfhonden hebben het stadje overgenomen. Lang ontwikkelt vervolgens een unieke band met een agressieve zwarte hond.