
Filmimpressie: 12.12: The Day – Adembenemende politieke thriller
Voor wie zich openstelt voor de cinematografische kracht van de film, levert de Zuid-Koreaanse regisseur Kim Sung-su met 12.12: The Day een politieke actiethriller af die je twee uur en twintig minuten lang op het puntje van je stoel houdt – zonder je ook maar een moment ademruimte te gunnen. Waar de casual bezoeker de film kan ervaren als een overweldigende stroom van beelden, abrupte overgangen en een verhaal dat zich lastig laat ontwarren, zal de ware cinemaliefhebber juist worden gegrepen door het zorgvuldig geconstrueerde visuele inkijkje in een chaotische dag uit de Zuid-Koreaanse geschiedenis.
Van jeugdherinnering tot visuele roller coster
Geïnspireerd door de historische gebeurtenissen van 12 december 1979 in Zuid-Korea, brengt de film een verhaal tot leven dat zich afspeelt binnen één intense dag. Tijdens het machtsvacuüm dat ontstond na de moord op de autoritaire president Park Chung-hee, zo’n zes weken eerder, deed een groep hoge militairen een geïmproviseerde en daardoor chaotische staatsgreep die uitliep op nog eens acht jaar onderdrukking, nu onder de harde hand van het leger. Als 19-jarige maakte de regisseur die beangstigende dag mee. “Meer dan twintig minuten lang ademde ik stilletjes de koude lucht in op die winteravond, terwijl ik luisterde naar het geluid van geweerschoten. Hoewel ik ineengedoken zat en beefde van angst, voelde ik een vurige nieuwsgierigheid: wie vocht er tegen wie, en waarom?”, zo vertelt de regisseur in zijn Director’s statement. Die vraag liet hem niet meer los. Toen hij een aantal jaren terug het filmscript onder ogen kreeg, nam hij dan ook graag de taak op zich het publiek mee te slepen in een verbeelding van de gebeurtenissen op 12 december. Het resultaat is een visuele roller coaster.
Cruciale dag in de Zuid-Koreaanse geschiedenis
Voor ons, niet-Koreanen is het verhaal vrij lastig in detail te volgen. Allerlei aanduidingen van verschillende legereenheden vliegen je om de oren en tal van afkortingen komen langs. Ook kunnen de Koreaanse namen verwarrend zijn – wie was ook alweer wie. Maar dat alles hoeft je niet te ontmoedigen als je de grote lijn in de gaten houdt. Waar het verhaal op neerkomt is dat na de moord op president Park de premier de militaire top bijeenroept en de staat van beleg afkondigt. Generaal Chun wordt aangesteld om het onderzoek naar de moord te leiden. Maar Chun is een onbesuisde machtswellusteling, die gelijkgestemde militairen weet te mobiliseren voor een staatsgreep. Tegenstander van Chun is generaal Lee, de rechtschapen garnizoenscommandant van de hoofdstad, die de staatsgreep probeert te voorkomen. De film toont hoe machtshonger, loyaliteit en principes botsen in een tijd van politieke chaos. Het is een intense reconstructie van een cruciale dag in de Zuid-Koreaanse geschiedenis.
Meeslepend en visueel krachtig
De vaak duistere, rokerige retro-look is zonder meer geloofwaardig, de snelle, documentaire-achtige stijl geeft een gevoel van authenticiteit. Het acteerwerk overtuigt – dat hoofdpersoon Chun af en toe zijn rol wat vet aanzet doet daar weinig aan af. Machtsverhoudingen worden subtiel maar trefzeker in beeld gebracht – bijvoorbeeld door in het camerawerk te spelen met verticale posities: personages die laag in beeld verschijnen tegenover anderen die letterlijk boven hen uittorenen. Ook kleine gebaren, zoals wie wie een vuurtje geeft voor een sigaret, dragen bij aan het machtsspel. De knappe montage houdt je moeiteloos aan het scherm gekluisterd. Abrupt rol je van de ene situatie in de andere: elke scène begint midden in de actie, alsof je telkens een situatie binnenloopt die al gaande is – een trefzekere weergave van de chaos. Af en toe maken split-screens zichtbaar hoe verschillende momenten zich gelijktijdig op uiteenlopende plekken afspelen. Ondanks de retro-uitstraling van de omgeving waarin het verhaal zich afspeelt, ogen de personages en hun gedrag verrassend eigentijds – een duidelijke regiekeuze. Daardoor voelt het geheel fris en actueel aan. Dit alles maakt het tot een geloofwaardig verhaal.
Met zijn meeslepende verhaal en visuele kracht werd 12.12: The Day terecht verkozen tot de Koreaanse inzending voor de Oscars. Een aanrader voor liefhebbers van cinema.