Je kunt nu zelf in de gaten houden waar Big Brother naar kijkt
⌂ » Werk & ondernemen » Nijmegen innoveert
Grote technologiebedrijven hebben invloed op verschillende domeinen in onze samenleving. Waar precies, wordt inzichtelijk gemaakt op de nieuwe website ‘Sphere Transgression Watch’, die deze week is gelanceerd.
Tech-reuzen zoals Apple en Microsoft houden zich steeds nadrukkelijker bezig met ontwikkelingen in de samenleving. Bijvoorbeeld op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs, cultuur of politiek. Zo is Microsoft oorspronkelijk een softwarebedrijf, maar het doet ook mee aan allerlei zorg-gerelateerde initiatieven.
Inzicht in initiatieven
De ‘Sphere Transgression Watch’ geeft inzicht in de hoeveelheid en diversiteit van zulke initiatieven. De website is gemaakt door Digital Good, onderdeel van iHub. Digital Good houdt zich bezig met de vraag hoe we moeten omgaan met de toenemende invloed van grote technologiebedrijven in andere domeinen. Het team staat onder leiding van Tamar Sharon, hoogleraar Filosofie, digitalisering en samenleving.
Geen adequate regulering
De techbedrijven brengen innovatie en vernieuwing, bijvoorbeeld naar de gezondheidszorg. Maar hierdoor ontstaan allerlei nieuwe afhankelijkheden, waarvan we ons vaak helemaal niet bewust zijn en waarvoor adequate regulering ontbreekt. Sharon: “Deze technologiebedrijven hebben inmiddels invloed ver buiten hun eigen domein. In dit project onderzoeken we de ethische en maatschappelijke uitdagingen die zijn verbonden aan deze invloed. Met name op gebied van gezondheid en biomedisch onderzoek.”
Oneigenlijke voordelen
Volgens het Digital Good team gebruiken grote techbedrijven hun kennis nu om oneigenlijke voordelen en invloed te krijgen binnen domeinen die aan digitaliseren zijn, zoals gezondheidszorg en onderwijs. Met de tool kun je zien hoe ver de invloed van deze bedrijven reikt. Het biedt zowel een visuele weergave als een database-functie van voorbeelden van domein-overschrijdende activiteiten van de bedrijven.
Botsing van waarden?
Sharon: “Wat doet de aanwezigheid van deze bedrijven met deze domeinen? Hoe botsen de waarden en kennis die zij met zich meebrengen met de waarden en expertise van het domein zelf? Welke invloed kunnen de bedrijven uitoefenen op de onderzoeksagenda’s? En welke afhankelijkheden worden er gecreëerd als deze bedrijven publieke diensten gaan aanbieden? Het in kaart brengen is één stap, maar uiteindelijk willen wij toe naar een normatief kader: in hoeverre moeten we deze invloed eigenlijk toelaten, en onder welke voorwaarden?”
Input gevraagd
De Sphere Transgression Watch is een open digitale tool: de data zijn nog niet compleet. Het Digital Good team blijft werken aan de website, maar nodigt ook andere onderzoekers uit om bij te dragen. Dat kan door informatie toe te voegen over de activiteiten van de grote bedrijven. Daarnaast kunnen journalisten, beleidsmakers, maatschappelijke organisaties en burgers de tool gebruiken om te ontdekken hoe ver de invloed van big tech reikt. Mail naar stw@ru.nl als je zelf bij wilt dragen aan de tool.
Dit artikel verscheen eerder op Innovation Origins.
Dit vind je misschien ook leuk...
-
Koninklijke onderscheiding voor prof. Maria Hopman: ridder in de Orde van Oranje-Naussau
Op dinsdag 15 juli 2025 ontving Hoogleraar Integratieve Fysiologie Maria Hopman een Koninklijke onderscheiding. De uitreiking viel samen met de start van de 4Daagse, het wandelevenement waar zij al 17 jaar onderzoek over doet.
-
Koningin Máxima bezoekt duurzame initiatieven Radboudumc
Hare Majesteit Koningin Máxima bracht op dinsdag 1 juli een werkbezoek aan het Radboudumc waar zij kennis maakte met de aanpak van het umc op het gebied van duurzaamheid en circulariteit in de zorg.
-
3D-scans geven beter inzicht in tandslijtage en juiste behandeling
Onderzoek van Radboudumc toont aan dat een 3D-scan een heel goed middel is om tandslijtage vast te stellen en te monitoren. Dit helpt tandartsen om slijtage van het gebit sneller en effectiever te behandelen. Bovendien voorkomt het overbehandeling.
-
Radboudumc-onderzoek wint Wetenschaps- en innovatieprijs FMS
Radboudumc's ARTICA trial wint de Wetenschaps- en Innovatieprijs 2025. Cardioloog Cyril Camaro toonde aan dat hartinfarcten bij pijn op de borst veilig thuis door ambulancepersoneel kunnen worden uitgesloten, wat jaarlijks €40 miljoen bespaart.
-
Onderzoek naar studentenwelzijn: 'veel gaat goed, maar ook punten van zorg’
Onderzoekers meten sinds oktober 2021 elk jaar het welzijn van studenten aan de Radboud Universiteit. Met het merendeel van de studenten gaat het goed, blijkt uit een onderzoek op basis van de eerste drie metingen, maar er zijn ook zorgwekkende signalen.
-
De eerste schop is gezet: De Frontrunner geeft ruimte aan groei en talent
De Frontrunner wordt het kloppend hart van de campus, waar innovatieve bedrijven, kennisinstellingen en talent samenkomen. De bouw is een mijlpaal voor de campus als economische motor voor semiconductor-partijen in regio Arnhem-Nijmegen.
-
Briskr: de verbindende kracht in Nijmegens Health & Hightech
Wist je dat er in Nijmegen een dynamische wereld van innovatie en technologie schuilgaat? Hier, in onze stad, verbindt Briskr achter de schermen slimme koppen met baanbrekende ideeën. Ontdek de kracht van innovatie!
-
Synthetische suikers als medicijn stapje dichterbij
Suikers zijn er in allerlei vormen. We hebben ze nodig voor energie en vinden ze lekker, maar complexe varianten ervan kunnen mogelijk ook gebruikt worden als medicijn. Scheikundige Peter Moons van de Radboud Universiteit ontwikkelde dit soort suikers.
-
Radboud wetenschappers ontwikkelen nieuw wiskundig model voor transfer learning in neurale netwerken
Alessandro Ingrosso, onderzoeker aan het Donders Instituut, heeft met collega's van Italiaanse onderzoeksinstellingen een wiskundige methode ontwikkeld die het mogelijk maakt om de effectiviteit van transfer learning in neurale netwerken te voorspellen.
-
Internationale studie bewijst meest effectieve behandeling voor kinderen met hiv
Het Radboudumc-onderzoek ‘Een wc-bril die meet in een poep en een scheet’ is de winnaar van de negende Klokhuis Wetenschapsprijs. Het winnende project is van technisch geneeskundige Lotte Hazeleger en MDL-arts Marjolijn Duijvestein.
-
Wat is het bewustzijn? Twee grootste theorieën blijken (deels) niet te kloppen
Wetenschappers worden al eeuwenlang verdeeld door de vraag wat nou precies het bewustzijn is. De twee grootste theorieën zijn nu door een groep onderzoekers op de proef gesteld en blijken deels niet te kloppen.
-
Meer grip op uitstoot stikstof met nieuwe fotonische chiptechnologie van OnePlanet
OnePlanet Research Center presenteerde in Nieuwspoort fotonische chiptechnologie voor continue, betaalbare stikstofmetingen, waardoor boeren hun uitstoot kunnen monitoren. Radboud Universiteit valideert de sensoren.
-
Nieuwe benadering van leverkankerbehandeling
Wereldwijd komen primaire levertumoren veel voor, maar slechts een klein deel is curatief te behandelen. Palliatieve radio-embolisatie (RE) heeft wisselend succes. Dankzij een TURBO-subsidie werken UT en Radboudumc aan verbetering.
-
Genezing in je armen: hoe bilihome de behandeling van geelzucht verandert
Het thuisbrengen van een pasgeborene is vaak een vreugdevol moment, maar neonatale geelzucht kan dit veranderen in een stressvolle periode. Bilihome biedt hier een oplossing met draagbare lichttherapie, waardoor baby's veilig thuis behandeld kunnen worden
-
De groene smoesjes van techbedrijven die het klimaatprobleem “oplossen”
Mediawetenschapper Riemens stelt in haar proefschrift dat grote techbedrijven (zoals Google, Apple en Amazon) kritiek krijgen op hun milieu-impact, maar zich tegelijkertijd presenteren als de oplossing voor de klimaatcrisis.
-
Kinderen met ernstige hartziekte hebben baat bij kankermedicijn
Kinderen met ernstige hartspierverdikking door het Noonan syndroom hebben baat bij het kankermedicijn trametinib, dat de verdikking vermindert. Zonder behandeling kan deze aandoening dodelijk zijn. Onderzoek, waaronder van het Radboudumc, toont dit aan.
-
Het Donders Instituut: van molecuul, tot mens tot maatschappij
Het Donders Instituut in Nijmegen is een toonaangevend onderzoekscentrum op het gebied van hersenen, cognitie en gedrag. Dirk-Jan Melssen en Femke Maij vertellen over de oprichting, kracht en het maatschappelijk belang van het Donders Instituut.
-
Dit AI-model is zekerder over onzekerheid
Thom Badings ontwikkelde een nieuwe methode om de onvoorspelbaarheid van AI-systemen te voorspellen. Hij promoveert 27 maart aan de Radboud Universiteit.
-
Waarom de een gevoeliger is voor het ontwikkelen van PTSS-symptomen dan de ander
Mensen met een actievere amygdala, een hersengebied dat dreiging verwerkt, lopen meer risico op PTSS na een trauma. Dit blijkt uit onderzoek onder politieagenten door neurowetenschapper Linda de Voogd en haar team aan de Radboud Universiteit.
-
Radboudumc-onderzoek wint Klokhuis Wetenschapsprijs
Het Radboudumc-onderzoek ‘Een wc-bril die meet in een poep en een scheet’ is de winnaar van de negende Klokhuis Wetenschapsprijs. Het winnende project is van technisch geneeskundige Lotte Hazeleger en MDL-arts Marjolijn Duijvestein.