Openbare Kunst in Nijmegen: De Tunnelmuur - Goede vibraties in een verstilde stad

| Belinda Limani

Ieder jaar mag een veelbelovende jonge kunstenaar zich uitleven op de tunnelmuur – een monumentale muur boven de tunnel onder het centraal station van Nijmegen. Op 19 november 2021 presenteerde stichting Derde Wal de vijfde uitvoering van Muur voor Talent. Dit jaar kwam Feleon (Fernando Leon) als winnaar uit de open call. Zijn kunstwerk ‘Good Vibes’ wil alle toeschouwers en voorbijgangers een hart onder de riem steken, maar herinnert ons er ook aan dat we elkaar nodig hebben. Nu misschien meer dan ooit.

Robbie is artistiek directeur van Derde Wal en organisator van Muur voor Talent. “Elk jaar doen we een oproep naar jong talent uit de regio om een mooie muurschildering te maken. Dit jaar is dat Fernando geworden", vertelt hij. In samenspraak met de buurt, de gemeente en ProRail ontstaat hier jaarlijks een kunstwerk dat door dagelijkse voorbijgangers zal worden gezien. “Het werk van Fernando is over de hele wereld te zien en hij begint ook naam te maken. Zijn ideeën pasten precies in het kader van Muur voor Talent”, zegt Emiel van der Pol, communicatiemanager en fondsenwerver bij Derde Wal.

Fernando Leon aan het werk

De in Arnhem gestationeerde ontwerper en kunstenaar Fernando Leon, oftewel Feleon, is al zes jaar afgestudeerd aan de St. Joost Academy of Art and Design en werkt nu fulltime als illustrator voor kranten, tijdschriften en muurschilderingen. Daarnaast is hij ook tatoeëerder. “Het viel op dat Fernando echt een duidelijke boodschap wilde overbrengen en ook een boodschap die past bij die gekke locatie bij het centraal station”, gaat Emiel verder.

Van tekening naar thema

Fernando heeft al over de hele wereld muurschilderingen mogen maken, van New York tot Kassel. Met zijn herkenbare, cartoonachtige stijl wenst hij Nijmegen 'Good Vibes' toe na een jaar dat werd gekenmerkt door een verlammende pandemie. Als het gaat om het ontwikkelen van een kunstwerk, gebruikt Fernando bijna altijd dezelfde methode. “Vaak heb ik nog geen thema, maar begin gewoon te tekenen. Zo ontstaat er vanzelf een thema.” Hij noemt zijn manier van werken een soort collage; een grote puzzel waarin hij er uiteindelijk voor zorgt dat elk stukje goed in elkaar past. “Uiteraard komt mijn werk ook voort uit bepaalde invloeden. Oude stripboeken, grafische vormgeving en graffiti zijn vaak inspiratiebronnen. Ik was bijvoorbeeld al met graffiti bezig toen ik 14 jaar oud was”, vertelt Fernando. “Mijn stijl is echt een mengelmoes van al die verschillende bewegingen en invloeden samen.”

Good Vibes

Met zijn muurschildering wil Fernando een positieve reactie geven op de negativiteit van de afgelopen periode. Een jaar waarin, behalve een sluimerende angst voor de toekomst, ook de polarisatie tussen verschillende groepen leek te verergeren. “Wat ik heb geprobeerd is om zowel de snelle voorbijganger, zoals automobilisten, als de langzamere voorbijgangers, zoals voetgangers, te prikkelen. Daarom heb ik een tekst gekozen. Je ziet meteen de boodschap die ik wil overbrengen.” Hij schilderde een beeld waarin honden en katten, slangen, appels en mensen uit alle categorieën een harmonieus geheel vormen. Hij lijkt te zeggen dat we elkaar nodig hebben, ondanks of misschien dankzij onze verschillen. Dat we met elkaar in verbinding moeten blijven staan, ook als isolement en afstand een onvermijdelijk deel van ons leven uitmaken.

“Maar ik maak ook graag werk dat je prikkelt en uitdaagt om te zoeken. Het mag geen té letterlijke boodschap hebben. Mensen moeten gewoon lekker zoeken en hun eigen interpretatie vinden.” Zijn stijl en beeldtaal passen bij de intuïtieve manier waarop hij hoopt dat mensen zijn werk zullen ervaren. De exacte betekenis van elk element en karakter blijft in het midden, maar de 'goede vibraties' zouden door iedereen moeten worden gevoeld. “Wat ik vooral wilde overbrengen is harmonie en eenheid - een positieve boodschap”, verklaart hij.

Presentatie kunstwerk

De presentatie voor het nieuwe kunstwerk 'Good Vibes' stond gepland voor 19 november 2021. Helaas werden kort daarvoor nieuwe coronamaatregelen aangekondigd, waardoor de presentatie niet helemaal liep zoals gepland. “Normaal gesproken is het een heel feestelijk evenement met veel mensen en een hapje en een drankje. In werkelijkheid was het een regenachtige dag en moesten we de presentatie op veel kleinere schaal vieren”, zegt Emiel. “De wethouder was er wel. Zo hebben we een goed gesprek gehad over het belang van dit soort openbare kunst voor de stad, onder het genot van een fles bubbels.”

Artistiek potentieel

Derde Wal wil als stichting de verbindende schakel zijn tussen de artistieke potentie van de openbare ruimte en de grenzeloze verbeeldingskracht van de kunstenaar. Hoe zien zij Muur voor Talent passen binnen deze missie? “Voor veel kunstenaars is het de uitgelezen kans om voor het eerst op zo’n monumentale manier te werken – om op zo’n groot oppervlak een boodschap over te kunnen brengen aan de stad”, zegt Emiel. “We vinden het belangrijk dat het zich ook uitspreekt voor de buurt en de mensen die er wonen.” Zo werkt Derde Wal samen met partijen als ProRail en de gemeente Nijmegen om manieren te vinden om de artistieke ruimte te waarborgen. Maar, vindt Emiel, de kunstenaar moet zich altijd vrij kunnen voelen om op zijn eigen manier werk te creëren, zonder dat het een commerciële of maatschappelijke motivatie krijgt. “De kunstenaar moet de vrijheid hebben, en wij zorgen voor de rest”, besluit hij.

Muur voor Talent

'Good Vibes' is het beste te voet te bekijken vanaf de parkeerplaats aan de Oude Heselaan, bij Vissers Meubelen. Het werk is een jaar te zien, waarna een nieuwe kunstenaar de kans krijgt om een werk voor de stad te maken. Ferdinand werd voorafgegaan door Fiona Lutjenhuis, Jelle Slof, Gijs Scholten en Tezz Kamoen. Medio 2022 start de open call voor de volgende editie van Muur voor Talent. Dit project wordt ondersteund door de gemeente Nijmegen, het Mondriaan Fonds en de Provincie Gelderland. De locatie wordt onderhouden door Stichting Derde Wal in samenwerking met Prorail.

Fotografie: Tycho van Dijk

Dit vind je misschien ook leuk...