“De dood of de gladiolen!”
(Bijna) ieder jaar wordt in de derde week van juli de Nijmeegse St. Anna omgedoopt tot de Via Gladiola. Dan lopen de deelnemers van de Nijmeegse Vierdaagse hun laatste loodjes over deze ‘via’ naar de finish. Maar waarom eigenlijk deze naam: ‘Via Gladiola’? Daan de Bruin legt het je uit.
Al wandelend over de Via Gladiola worden de deelnemers aangemoedigd door een publiek in jubelstemming. Het is traditie dat het publiek tijdens deze laatste loodjes gladiolen uitdeelt aan de langslopende deelnemers. Ik spreek uit ervaring als ik zeg dat het een geweldig gevoel is om hier aan deel te nemen en na vier zware dagen zo richting de finish te lopen. Zijn de bloemen de reden dat de St. Anna dan veranderd in de Via Gladiola? Of zit er iets meer achter?
De dood of de gladiolen
Ook ik kreeg gladiolen van vrienden die langs de kant stonden, maar ook van compleet vreemden. Waarom precies deze bloem, vroeg ik me af. De organisatie van De Nijmeegse Vierdaagse heeft hier een theorie over: wanneer in de tijd van de oude Romeinen twee gladiatoren elkaar in een arena te lijf gingen met hun zwaarden, zou het publiek vaak "De dood of de gladiolen!" uitgeroepen hebben. Deze gevechten duurden tot de dood erop volgde en de overlever schijnt aan het einde ook bedolven te worden onder gladiolen.
Historisch gezien is het moeilijk te bewijzen wat het publiek wel en niet riep tijdens zo’n gladiatorengevecht en wat precies de gebruiken waren. Het is wél zo dat de gladiool ook wel de ‘zwaardlelie’ genoemd wordt. Volgens de Dikke van Dale komt de benaming ‘gladiool’ van het Latijnse verkleinwoord voor zwaard: gladiolus, vanwege de zwaardvormige bladeren. Het woord ‘gladiator’ komt volgens de Dikke van Dale van het Latijnse woord voor zwaard: gladius. Het lijkt dus niet helemaal toeval dat die twee aan elkaar gelinkt zijn.
Bewonderenswaardige prestatie
Wat wel zeker is, is dat duizenden jaren later de gladiool een symbool van de Nijmeegse Vierdaagse geworden is. Waarschijnlijk omdat de wandelaars die hem uitlopen ook een bewonderenswaardige prestatie leveren, net als de gladiatoren in de Romeinse tijd. De leus ‘de dood of de gladiolen’ heeft hiermee voor Nijmegenaren en wandelaars van de Nijmeegse Vierdaagse een beetje extra betekenis gekregen. Daarnaast komt het natuurlijk goed uit dat het imago van Nijmegen als oud(st)e stad door deze vergelijking bevestigd wordt.
Dit vind je misschien ook leuk
-
Kids-Zomerweken nog één week te bezoeken
De Kids-Zomerweken op kasteel Hernen zijn een groot succes. Met als thema "Gekleed op het kasteel" organiseert het kasteel allerlei activiteiten voor kinderen. Kinderen kunnen nog een week vanalles leren over kleding van lang geleden.
-
Indië-herdenking Nijmegen bestaat twintig jaar
Dit jaar staat de Indië-herdenking in het teken van de spanning tussen ‘nooit meer’ en 'steeds weer'. De organisatie is in handen van Platform Indische Organisaties Nijmegen (PION) en het comité Indië-herdenking. De herdenking vind plaats op 15 augustus.
-
Open Monumentendag Nijmegen nomineert vijf monumenten voor ‘Monument van het Jaar 2025’
In aanloop naar Open Monumentendag 2025 start Open Monumentendag Nijmegen een nieuwe publieksverkiezing: het Monument van het Jaar. Vijf bijzondere Nijmeegse monumenten zijn genomineerd en jij mag in de maanden juli en augustus stemmen op je favoriet.
-
SAMA NIMMA is hét culturele festival dat het slot markeert van herdenkingsjaar 80 jaar vrijheid
Met cultureel festival SAMA NIMMA wordt het slot van herdenkingsjaar 80 jaar vrijheid gemarkeerd. Op zaterdagmiddag 16 augustus vind SAMA NIMMA! plaats op en rond het Mariënburgplein. In de avond trekt het festival verder de stad in.
-
Novio Experience Museum: dé Nijmeegse geschiedenis van Philips
De gebouwen, mensen en cultuur van voormalig Philips – nu NXP – hebben veel gedaan om Nijmegen tot de moderne stad van nu te maken. Bij het Novio Experience Museum komen vrijwilligers samen om deze unieke geschiedenis te delen met de bezoekers.
-
Dit waren de Vierdaagsefeesten 2025
De laatste klanken zijn verstomd, de podia opgeruimd en de straten weer leeg: de Vierdaagsefeesten van 2025 zitten er weer op! Duik met ons mee in de laatste dagen van dit bruisende evenement, dat Nijmegen weer compleet op zijn kop zette.
-
Theater op de Donjon op kasteel Hernen
Elke woensdag tijdens de Kids-Zomerweken komt theater de Rode Maan weer naar kasteel Hernen. Op de plek waar ooit een gigantische toren stond, vertelt Hanna’floor het verhaal van De Fonkelende Waterbron.
-
Fotoverslag: een kleurrijke Roze Woensdag
Roze, roze en nog eens roze! Op woensdag 16 juli was het tijdens de Vierdaagse weer traditiegetrouw tijd voor Roze Woensdag. Stichting Vierdaagsefeesten en Stichting Roze Woensdag vragen hiermee elk jaar aandacht voor de LHBTIQ+-gemeenschap en acceptatie.
-
Vriendschap en liefde bloeien op tijdens de Vierdaagsefeesten
Vrienden voor het leven, nieuwe dansmaatjes of zelfs een liefde: de Vierdaagsefeesten zijn niet alleen een feest voor muziek en cultuur, maar ook dé plek waar mensen elkaar écht ontmoeten.
-
De Vierdaagsefeesten 2025: de kop is eraf!
De kop is eraf! De stad leeft, de bekers klinken, de polsbandjes vliegen als zoete broodjes over de toonbank en de eerste dansjes zijn al gezet: de Vierdaagsefeesten 2025 zijn van start!
-
Fotoverslag: startbewijzen 4Daagse en de vlaggenparade
De 4Daagse ging zondagmiddag officieel van start met de kleurrijke en muzikale vlaggenparade. De parade trok dwars door de stad en eindigde bij de Wedren, waar de ceremoniële opening van "The Walk of the World" plaatsvond.
-
Fotoverslag: Vierdaagsefeesten 2025 barsten los
Op zaterdag 12 juli was het eindelijk zo ver: de start van de Vierdaagsefeesten! 20 Nijmeegse talenten trapten op 20 podia in de stad af. Dit was het eerste weekend van de Vierdaagsefeesten in beeld.
-
Op naar nog toegankelijkere Vierdaagsefeesten
De Vierdaagsefeesten werkt actief aan meer toegankelijkheid en inclusie. Op woensdag 9 juli werd hiervoor een toegankelijkheidsschouw georganiseerd, in samenwerking met het muZIEum en het Zelfregiecentrum Nijmegen.
-
Zeven tips voor zeven dagen feesten
Zeven dagen feest vieren vraagt om een goede voorbereiding. Daarom deelt de organisatie van de Vierdaagsefeesten een aantal handige tips om bezoekers vooraf én tijdens de feesten goed op weg te helpen.
-
"Gekleed" tijdens Kids-Zomerweken op kasteel Hernen
In de zomervakantie, van 19 juli t/m 17 augustus, zijn er weer de Kids-Zomerweken! Iedere dag dat kasteel Hernen is opengesteld, is er iets extra’s te doen voor kinderen.
-
VanSalsa tot FeestDJRuud: iedereen gaat los op Kelfkensbos
Kelfkensbos Festival is terug en veelzijdiger dan ooit. Van 12 t/m 18 juli is het Kelfkensbosplein dé plek waar iedereen de bloemen buiten kan zetten. Of het nu gaat om latin lovers, feestbeesten, nostalgische ravers of families: hier komt alles samen.
-
Vier de Nacht campagne zet de nacht in het licht
De nacht wordt al snel geassocieerd met donkerte en onzichtbaarheid. Maar dat geldt zeker niet voor de Vierdaagseweek! Dankzij Vier de Nacht, een nieuwe campagne en platform voor het nachtprogramma tijdens de Vierdaagsefeesten in de schijnwerpers gezet.
-
Vierdaagsefeesten opent zaterdagmiddag 12 juli met twintig Nijmeegse talenten
Op zaterdag 12 juli om 16.00 uur barst het feest los: de Vierdaagsefeesten gaan van start. De officiële opening krijgt dit jaar een verrassende invulling met 20 lokale artiesten die de unieke kans krijgen om zich te presenteren aan een landelijk publiek.
-
Wat kunnen bezoekers verwachten van Vierdaagsefeesten 2025?
Over precies acht dagen, op zaterdag 12 juli om 16.00 uur, klinkt het officiële startsein voor zeven dagen vol feest, muziek en gezelligheid in het hart van Nijmegen. Wat mogen bezoekers dit jaar verwachten?
-
Smaakmarkt 2025: Het kloppend hart van de Vierdaagsefeesten – voor iedereen, van vroeg tot laat
Van zaterdag 12 tot en met vrijdag 18 juli verandert de Waalkade opnieuw in een bruisende cultuurhaven vol muziek, smaken en nieuwe ontmoetingen bij Smaakmarkt, sinds 2015 uitgegroeid tot een vaste waarde binnen de Vierdaagsefeesten.