“De dood of de gladiolen!”
(Bijna) ieder jaar wordt in de derde week van juli de Nijmeegse St. Anna omgedoopt tot de Via Gladiola. Dan lopen de deelnemers van de Nijmeegse Vierdaagse hun laatste loodjes over deze ‘via’ naar de finish. Maar waarom eigenlijk deze naam: ‘Via Gladiola’? Daan de Bruin legt het je uit.
Al wandelend over de Via Gladiola worden de deelnemers aangemoedigd door een publiek in jubelstemming. Het is traditie dat het publiek tijdens deze laatste loodjes gladiolen uitdeelt aan de langslopende deelnemers. Ik spreek uit ervaring als ik zeg dat het een geweldig gevoel is om hier aan deel te nemen en na vier zware dagen zo richting de finish te lopen. Zijn de bloemen de reden dat de St. Anna dan veranderd in de Via Gladiola? Of zit er iets meer achter?
De dood of de gladiolen
Ook ik kreeg gladiolen van vrienden die langs de kant stonden, maar ook van compleet vreemden. Waarom precies deze bloem, vroeg ik me af. De organisatie van De Nijmeegse Vierdaagse heeft hier een theorie over: wanneer in de tijd van de oude Romeinen twee gladiatoren elkaar in een arena te lijf gingen met hun zwaarden, zou het publiek vaak "De dood of de gladiolen!" uitgeroepen hebben. Deze gevechten duurden tot de dood erop volgde en de overlever schijnt aan het einde ook bedolven te worden onder gladiolen.
Historisch gezien is het moeilijk te bewijzen wat het publiek wel en niet riep tijdens zo’n gladiatorengevecht en wat precies de gebruiken waren. Het is wél zo dat de gladiool ook wel de ‘zwaardlelie’ genoemd wordt. Volgens de Dikke van Dale komt de benaming ‘gladiool’ van het Latijnse verkleinwoord voor zwaard: gladiolus, vanwege de zwaardvormige bladeren. Het woord ‘gladiator’ komt volgens de Dikke van Dale van het Latijnse woord voor zwaard: gladius. Het lijkt dus niet helemaal toeval dat die twee aan elkaar gelinkt zijn.
Bewonderenswaardige prestatie
Wat wel zeker is, is dat duizenden jaren later de gladiool een symbool van de Nijmeegse Vierdaagse geworden is. Waarschijnlijk omdat de wandelaars die hem uitlopen ook een bewonderenswaardige prestatie leveren, net als de gladiatoren in de Romeinse tijd. De leus ‘de dood of de gladiolen’ heeft hiermee voor Nijmegenaren en wandelaars van de Nijmeegse Vierdaagse een beetje extra betekenis gekregen. Daarnaast komt het natuurlijk goed uit dat het imago van Nijmegen als oud(st)e stad door deze vergelijking bevestigd wordt.
Dit vind je misschien ook leuk
-
Roze Woensdag 2025: een feest voor iedereen!
Stichting Vierdaagsefeesten en Stichting Roze Woensdag vragen jaarlijks tijdens de woensdag van de Nijmeegse Vierdaagsefeesten aandacht voor de LHBTIQ+ gemeenschap en voor acceptatie. Ook dit jaar doen zij dit weer met een speciaal programma.
-
Knallende line-up en nieuwe beleving op Plein44 tijdens Vierdaagsefeesten 2025
Plein44 belooft tijdens de Vierdaagsefeesten 2025 een muzikaal spektakel te worden van ongekende proporties. Met doorlopend live muziek op twee grote podia, een vernieuwde opzet, spetterende showelementen en een indrukwekkende line-up van ruim 30 acts.
-
Kelfkensbos Festival kondigt sensationele samenwerking aan met De Swing
Kelfkensbos Festival pakt groots uit tijdens de aankomende Vierdaagsefeesten met een daverend programma aan hosts en headliners. Eén daarvan is een bijzondere samenwerking die de harten van vele Nijmegenaren sneller zal doen kloppen: De Swing.
-
Vierdaagsefeesten lanceert compleet programma
.De organisatie van de 54e editie van de Vierdaagsefeesten is in volle gang en ruim 45 podia maken zich klaar voor zeven dagen lang feest tijdens het grootste meerdaagse evenement van Nederland aanstaande juli. Het complete programma is nu bekend!
-
Het populaire Vierdaagsefeesten polsbandje is weer verkrijgbaar
Zeven dagen onbeperkt toegang tot de toiletten in de binnenstad, de mogelijkheid om nieuwe medefeestgangers te ontmoeten én elke dag een exclusief polsbandjesprogramma. Dat zijn de voordelen van het geliefde Vierdaagsefeesten polsbandje. Nu verkrijgbaar!
-
Archeologen ontdekken groot Romeins gebouw in Nijmegen
In Nijmegen West zijn funderingen van een groot Romeins gebouw gevonden. Archeologen van de gemeente Nijmegen ontdekten het gebouw bij het uitgraven van de bouwput voor een woontoren in het Waalfront.
-
Avond4daagse in Nijmegen dit jaar extra feestelijk
De Avond4daagse in Nijmegen wordt dit jaar extra feestelijk. Van 3 tot 6 juni brengt het jaarlijkse wandelfeest opnieuw honderden kinderen en volwassenen op de been. En deze editie wordt specialer dan ooit.
-
Boeren, edelen en banketten: de middeleeuwse taferelen van de Nijmeegse kunstenaarsfamilie
In de nieuwste aflevering van de Verhaal van Gelderland Podcast wordt een bezoek gebracht aan het Maelwael Van Lymborch Huis.
-
Exclusieve rondleiding 'Seizoenen' op kasteel Hatert
Op donderdag 5 en zaterdag 7 juni biedt kasteel Hernen een exclusieve rondleiding aan voor openingstijd. Een gids neemt de bezoekers vanaf 12.00 uur mee door het kasteel. Het thema van de rondleiding is 'Seizoenen'.
-
"Gekleed" tijdens Kids-Zomerweken op kasteel Hernen
In de zomervakantie, van 19 juli t/m 17 augustus, zijn er weer de Kids-Zomerweken! Iedere dag dat kasteel Hernen is opengesteld, is er iets extra’s te doen voor kinderen. Dit jaar staan de Kids-Zomerweken in het teken van: "Gekleed op het kasteel".
-
Stevens’ Skywalk: een indrukwekkend kijkje vanuit het dak van de Stevenskerk
De Nijmeegse skyline is sinds kort verrijkt met een spectaculaire attractie: de Stevens’ Skywalk. Op een zonnige woensdagmiddag stroomden nieuwsgierige bezoekers naar het hart van de stad om als eersten de klim naar het dak van de Stevenskerk ervaren.
-
Infocentrum WO2 Nijmegen: oorlog en 80 jaar vrede
Op 4 en 5 mei herdenken wij de Tweede Wereldoorlog en vieren wij de ongekende vrede die volgde. Het Infocentrum WO2 Nijmegen dient als het historisch hart en het startpunt om meer over deze periode in de Nijmeegse geschiedenis te leren.
-
Unieke serie portretten van Nijmeegse oorlogsdoden te zien bij RN7
RN7 zendt vanaf maandag 28 april acht unieke portretten van Nijmeegse oorlogsdoden uit. Van maandag t/m donderdag zijn de indrukwekkende verhalen te zien over Nijmegenaren die door oorlogshandelingen en vervolging om het leven zijn gekomen tijdens WOII.
-
Vierdaagsefeesten maakt 135 nieuwe namen bekend!
Na de lancering van de eerste namen vorige maand, maakt Vierdaagsefeesten opnieuw 135 namen bekend die Nijmegen tijdens de derde week van juli tot leven zullen brengen.
-
Handen uit de mouwen in meivakantie bij kasteel Hernen
In de meivakantie staat kasteel Hernen in het teken van 'werken op het kasteel’. De handen kunnen uit de mouwen om te helpen tijdens de kasteelse klusjes, zoals de was doen en delen van het harnas poetsen. Iedere dag zijn er weer andere klussen te doen!
-
Hoe Nijmegen de dreiging van een waterramp omboog tot een uniek Rivierenpark
In de jaren '90 reageerde Nijmegen op de overstromingsrisico's van de Waal met de creatie van het Rivierenpark. Dit ambitieuze project integreert waterveiligheid naadloos met recreatieve voorzieningen en respect voor de rijke geschiedenis van de stad.
-
Theaterimpressie: Wilhelmina en het einde van de monarchie
In het intieme en charmante decor van het Besiendershuis brengt theatercollectief Een Schone Dood een verrassend perspectief op koningin Wilhelmina in oorlogstijd. In Wilhelmina en het einde van de monarchie zien we de vorstin en haar verpleegster Wal.
-
Opening Gebroeders van Lymborchjaar 2025
In een boeiende en afwisselende avond vol kunst en muziek werd een eerste tip van de sluier opgelicht van hetgeen ons de komende maanden te wachten staat om nader kennis te kunnen maken met de grootste meesterwerken van de Middeleeuwse kunst.
-
Vernieuwd platform 'Reizen in de Tijd' brengt erfgoed tot leven in het basisonderwijs
Vorige week lanceerde Erfgoed Gelderland, in samenwerking met Cultuur Oost, het volledig vernieuwde erfgoededucatieplatform 'Reizen in de Tijd'. Erfgoededucatie is met het vernieuwde platform gemakkelijk te integreren in het cultuureducatie lesprogramma.
-
De bekendste inwoner van Romeins Nijmegen gaat op reis
Voor het eerst in 1800 jaar verlaat de Loden Lady de stad Nijmegen. De vrouw die in de Romeinse tijd werd begraven in een sarcofaag van lood kreeg nationale bekendheid onder de bijnaam ‘Loden Lady’. Nu gaat ze op reis naar het Rijksmuseum van Oudheden.