Naar main content Logo Nijmegen Old City Young vibe (home)

BIOMA Lab x NEUS: Leer uit kombucha

| Luus Veeken

Wist je dat er leer gemaakt kan worden uit kombucha, en drankje dat ontstaat uit fermentatie van gezoete thee? Bio designer Charlotte van Alem verdiept zich in de mogelijkheden van het populaire drankje, waarvan bekend is dat het tweeduizend jaar geleden al werd gedronken. Ze is gegrepen door de mogelijkheden van het eeuwenoude materiaal. IntoNijmegen ging langs bij Charlottes onlangs geopende laboratorium BIOMA Lab i.s.m. galerie NEUS.

Collageen, fascinerend materiaal

Nijmeegs kunstenaar Charlotte van Alem is product designer. Of beter: bio designer, want het zijn vooral biomaterialen waar ze mee werkt. Ze onderzoekt de toepassingsmogelijkheden van organische materialen. Al sinds haar studietijd aan de Hogeschool voor de Kunsten is zij geïnteresseerd in de integratie van organische materialen en ambachtelijk technieken. Tijdens haar opleiding liep Charlotte stage in een restauratieatelier voor papier, perkament en leer. ‘Een werkomgeving met een mix van oude en nieuwe technieken, heel inspirerend’, aldus Charlotte.

Geneeskunst en biomaterialen

De volgende stap in haar loopbaan? Gastonderzoeker bij het onderzoekslab voor reconstructieve en regeneratieve geneeskunde aan de Radboud Universiteit. Een opmerkelijke stap, maar bij nadere beschouwing toch een logische. Ook in de geneeskunde wordt meer en meer met biomaterialen gewerkt. Ze leerde er veel over microbiologie, fermentatie en raffinage van biomaterialen. Onder andere over kombucha, dat ook gebruikt wordt als basis voor wondgenezingsmiddelen. Dat triggerde Charlottes belangstelling voor het spul. 

Tweeduizend jaar oud procedé

Kombucha vindt zijn oorsprong in China. Het procedé is al tweeduizend jaar oud, zo vertelt Charlotte. Zwarte of groene thee met suiker fermenteert na toevoeging van azijnzuurbacteriën en gist. Zo krijg je een drankje met een karakteristieke, licht sprankelende smaak. De smaak is, vond ik, even wennen. Het is gezond en verfrissend.

‘Maar er kan meer met kombucha’, zo vertelt Charlotte. ‘Bacteriën zetten de suikers in de drank om in cellulose. Die cellulose vormt een soort zwam. Hoe langer de kombucha staat, hoe dikker de zwam. Door het te drogen en net als leer te looien, krijg je een soort vegan leer. Je kunt er daarna allerlei producten van maken die traditioneel uit leer vervaardigd worden’. Charlotte onderzoekt hoe ze het proces kan optimaliseren en naar haar hand kan zetten. Dat vergt tijd en experimenteren. ‘Dit stukje leer kan in een maand geproduceerd worden’, en ze wijst op een stukje van een 10x10 centimeter. “Wil je er een laptophoes van, dan moet je een maand of twee langer geduld hebben. Groei kost nu eenmaal tijd’.

Eigen Bioma Lab

Wetenschappers en onderzoekende kunstenaars als Charlotte zijn op zoek naar alternatieven voor milieubelastende materialen. Met biomaterialen kun je milieuvriendelijk produceren. Daardoor heeft Charlotte de wind in de zeilen. Ze heeft inmiddels een eigen laboratorium aan de Akkerlaan, waar ze zich full swing kan wijden aan haar ambities.

Op 25 februari was de feestelijke opening van haar Bioma Lap in galerie annex art bar NEUS. Onder de magische geluiden van Delta Tune – een auditieve en visuele compositie, geleid door waterdruppels met glasgeblazen objecten – stroomt de ruimte vol nieuwsgierige bezoekers. En natuurlijk wordt er kombucha geserveerd.

Verdere toekomstplannen

Wat zijn Charlottes verdere plannen? De fase is aangebroken dat van kombucha-leer daadwerkelijk producten gemaakt kunnen worden. Daarvoor gaat Charlotte samenwerken met een tassendesigner, zodat je binnenkort mooie vegan tassen kunt aanschaffen. In de nabije toekomst wil ze workshops ‘Verf je eigen kleding’ geven – met biokleurstof natuurlijk. Dus binnenkort kun je bij Charlotte aan de slag!

Kijk voor meer informatie op www.biomalab.nl

 

Fotografie: Edwin Smits

Dit vind je misschien ook leuk...

Geschreven door: Luus Veeken Bekijk profiel
Terug

Deze website gebruikt cookies

Deze website maakt gebruik van cookies (Functioneel, Analytisch, Marketing) die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Door op accepteren te klikken, geef je aan hiermee akkoord te gaan.

Ik wil mijn cookies handmatig instellen