Baanbrekend onderzoek biomarker
Jos Oomens is sinds 2013 hoogleraar Moleculaire Structuur en Dynamica aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij combineert technieken als massaspectrometrie en infraroodspectroscopie om bij pasgeboren baby’s moleculen, zogeheten biomarkers, op te sporen die wijzen op een stofwisselingsziekte, die bijvoorbeeld epilepsie kan veroorzaken of om de politie te helpen bij het identificeren van ‘designerdrugs’, zoals 3-MMC.
Fotografie: Erik van 't Hullenaar
Bij pasgeboren baby’s wordt met de hielprik bloed afgenomen om te onderzoeken op stoffen die wijzen op bepaalde ziekten. Met wetenschappelijke technieken worden deze stoffen opgespoord en geïdentificeerd. Dit is één van de toepassingen van het wetenschappelijke onderzoek dat Jos Oomens, hoogleraar Moleculaire Structuur en Dynamiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen doet.
Als fysisch chemicus werkt hij in het grensgebied van natuurkunde en scheikunde. Hij combineert massaspectrometrie met infraroodspectroscopie. Dat gebeurt in het FELIX-laboratorium in Nijmegen waar de vrije elektronenlaser FELIX staat, die infrarood licht produceert.
Massaspectrometrie
Met massaspectrometrie wordt de massa van een molecuul gemeten. Je zou het een weegschaal voor moleculen kunnen noemen. Daarmee herken je een groep moleculen met hetzelfde gewicht, die bestaan uit dezelfde atomen. Maar daarmee is de structuur van deze moleculen, hoe de atomen zijn gerangschikt, nog niet duidelijk. En die structuur bepaalt nu juist de chemische eigenschappen van zo’n molecuul. Met infraroodspectroscopie (IR-spectrum) wordt die structuur wel bepaald.
‘Samen met onderzoekers van het Radboudumc hebben we een molecuul geïdentificeerd, dat wijst op een specifieke metabole ziekte. Dit is een stofwisselingsziekte, die epileptische aanvallen en ernstige ontwikkelingsstoornissen veroorzaakt’, verklaart Jos Oomens. ‘Vroege ontdekking van deze ziekte is van levensbelang, omdat de ziekte niet te genezen, maar wel te behandelen is.’
Jos Oomens werkt ook samen met de politie in Amsterdam als het gaat om het opsporen van stoffen, zoals 3-MMC, ook wel ‘designerdrugs’ genoemd. 3-MMC is sinds 28 oktober verboden. Jos Oomens: ‘Als de politie een partij pillen in beslag heeft genomen, onderzoeken wij de precieze chemische structuur van de designerdrugs.’
Dit artikel verscheen eerder op Tech Gelderland.
Dit vind je misschien ook interessant
-
Overal blauwe auto’s – Het Baader- Meinhof fenomeen
Overal blauwe auto’s – Het Baader- Meinhof fenomeen
Heb je wel eens een nieuw woord of concept geleerd dat je vervolgens overal opmerkte? Dit staat bekend als het Baader-Meinhof fenomeen, en het is op meer dingen van toepassing dan alleen op het leren van een nieuwe taal.
-
Sleutelen aan slaap
Sleutelen aan slaap
Je dromen hacken en zelf aansturen, al snurkend je geheugen trainen, of extra diep slapen en zo afvalstoffen in de hersenen beter opruimen. In het slaap- en geheugenlab van Martin Dresler worden deze droomscenario’s werkelijkheid.
-
Radboudumc start nieuwe therapie voor patiënten met chronische pijn
Radboudumc start nieuwe therapie voor patiënten met chronische pijn
In Nederland kampt 1 op de 5 mensen met chronische pijn. Voor deze groep patiënten wordt gezocht naar een behandeling op maat. Recentelijk heeft het Radboudumc een nieuwe doorontwikkeling van een bestaande therapie geïntroduceerd.
-
NWO Zwaartekracht-subsidie voor ontwikkeling van therapieën bij blindheid
NWO Zwaartekracht-subsidie voor ontwikkeling van therapieën bij blindheid
Een consortium geleid door Caroline Klaver van het Radboudumc gaat nieuwe behandelingen ontwikkelen tegen blindheid. De onderzoekers willen kapotte genen gaan herstellen, een nieuw netvlies printen met een bio-printer.
-
Platform met medicijndoseringen op maat voor zwangere vrouwen
Platform met medicijndoseringen op maat voor zwangere vrouwen
Het Radboudumc, Moeders van Morgen Lareb en Maastricht UMC+ starten gezamenlijk een platform met doseeradviezen voor zwangere vrouwen en hun ongeboren kinderen.
-
Ammodo Science Award voor AI-onderzoekers Radboudumc
Ammodo Science Award voor AI-onderzoekers Radboudumc
Radboudumc-onderzoekers Jeroen van der Laak, Geert Litjens en Francesco Ciompi ontvangen de Ammodo Science Award 2024. Zij vormen de Computational Pathology Group, die AI-softwaremodellen ontwikkelt.
-
Meer aandacht voor gelijke zorg voor mensen met zeldzame kanker
Meer aandacht voor gelijke zorg voor mensen met zeldzame kanker
De impact van een kankerdiagnose is enorm, maar een diagnose zeldzame kanker brengt nog een aantal extra problemen met zich mee. Lagere overlevingskans, langer diagnostisch traject, minder behandel opties of een gebrek aan informatie.
-
Gezondheidswinst van sportevenement groter dan risico op plots overlijden
Gezondheidswinst van sportevenement groter dan risico op plots overlijden
Berichten over sporters die tijdens een sportevenement plotseling overlijden, bijvoorbeeld aan een hartstilstand, maken veel indruk. Toch blijkt de kans op overlijden ontzettend klein.
-
Kunstmatige intelligentie helpt voorspellen of antidepressivum werkt bij patiënt
Kunstmatige intelligentie helpt voorspellen of antidepressivum werkt bij patiënt
Bij patiënten met ernstige depressie binnen een week voorspellen of een antidepressivum zal werken? Met de inzet van kunstmatige intelligentie, een hersenscan en klinische informatie van de individuele patiënt, blijkt dit behoorlijk goed te kunnen.
-
Huid-op-huid contact met moeder beïnvloedt microbioom baby
Huid-op-huid contact met moeder beïnvloedt microbioom baby
Dagelijks een uur huid-op-huid contact van moeder met de voldragen pasgeboren baby gedurende vijf weken verandert het darmmicrobioom van de baby. Dat blijkt uit onderzoek van Henrik Eckermann van het Radboudumc, gepubliceerd in Gut Microbes.
-
Met AI op zoek naar verbanden tussen ziekten van darm en brein
Met AI op zoek naar verbanden tussen ziekten van darm en brein
Dankzij elf miljoen euro subsidie gaan onderzoekers AI ontwikkelen die advies kan geven bij allerlei aandoeningen van zowel het brein als de darmen, zoals depressie, angst en overgewicht. Ook gaat de AI op zoek naar verbanden tussen die aandoeningen.
-
Vijf vragen over de risico’s van alcoholgebruik
Vijf vragen over de risico’s van alcoholgebruik
Wat zijn de risico’s van (teveel) alcohol drinken? En wat betekent het voor je gezondheid? Hoogleraar verslaving Arnt Schellekens beantwoordt deze en andere vragen.
-
Aardachtige planeten kunnen zelfs ontstaan onder barre omstandigheden
Aardachtige planeten kunnen zelfs ontstaan onder barre omstandigheden
Rotsachtige planeten zoals onze aarde, inclusief planeten met water, zouden zelfs kunnen ontstaan in de meest extreme stervormingsgebieden die we kennen, doordrenkt met harde ultraviolette straling van zware sterren.
-
Een nieuw geluid: horen met een cochleair implantaat
Een nieuw geluid: horen met een cochleair implantaat
Waar hoortoestellen alle geluiden versterken, werkt een cochleair implantaat anders. Pas vier weken na de operatie, wordt de prothese voor het eerst aangezet. ‘Stemmen klinken in het begin als Mickey Mouse.’
-
AiNed Fellowship Beurs voor onderzoek naar AI bij de diagnose van kanker
AiNed Fellowship Beurs voor onderzoek naar AI bij de diagnose van kanker
AI-onderzoeker Alessa Hering van het Radboudumc krijgt een AiNed Fellowship Beurs toegekend voor een onderzoeksproject getiteld ‘OncoFuture: Hybrid AI for Efficient Cancer Diagnosis and Follow-Up Assessment’.
-
Kandidaatvaccin tegen Nipah-virus testen
Kandidaatvaccin tegen Nipah-virus testen
Het VICI-Disease consortium, waar het Radboudumc aan deelneemt, heeft 8 miljoen subsidie van de Europese Commissie ontvangen voor de ontwikkeling van een vaccin tegen het Nipah-virus. Kandidaatvaccins zullen door het Radboudumc klinisch worden getest.
-
AI programma levert hoog aantal goede Covid-19 diagnoses in lage inkomenslanden
AI programma levert hoog aantal goede Covid-19 diagnoses in lage inkomenslanden
In regio’s waar hightech laboratoriumtesten niet beschikbaar zijn, kunnen goede Covid-19 diagnoses door een AI-programma worden vastgesteld, schrijven onderzoekers van het Radboudumc met internationale collega’s in Scientific Reports.
-
Zorg voor mensen met ALS in het Radboudumc: wat doen we precies?
Zorg voor mensen met ALS in het Radboudumc: wat doen we precies?
Van 17 tot en met 24 december staat het Glazen Huis van 3FM Serious Request op de Grote Markt. Drie dj's proberen zoveel mogelijk geld op te halen voor Stichting ALS Nederland. Ook in het Radboudumc behandelen we patiënten met de spierziekte ALS.
-
Nijmeegse Health & High Tech bedrijven komen in actie voor ALS
Nijmeegse Health & High Tech bedrijven komen in actie voor ALS
Het Health & High Tech Plein is het middelpunt van het samenkomen van 'Kom in Acties' uit de stad, vanuit de Health & High Tech organisaties. Gezamenlijk zetten ze zich in om zoveel mogelijk geld in te zamelen voor stichting ALS.
-
Mysterieuze vetten herprogrammeren geheugen van aangeboren afweercellen
Mysterieuze vetten herprogrammeren geheugen van aangeboren afweercellen
Onderzoekers van het Radboudumc hebben een fascinerend verband blootgelegd tussen sphingolipiden, mysterieuze vetten vernoemd naar de 'Sphinx', en het geheugen van cellen van het aangeboren afweersysteem.