SAMA NIMMA: LUX

Wie LUX zegt, zegt goede films. Dus ook tijdens SAMA NIMMA! Dat kan toch niet anders? 

IndoFILMcafe (16.00 - 17.45 uur)

Het filmprogramma van deze speciale editie van het IndoFilmCafé bestaat uit twee delen. Eerst kijk je naar Through the Pores of Times, dit zijn drie korte films van kunstenaar, onderzoeker en filmmaker Timoteus Anggawan Kusno. Hierna wordt The Empire Writes Back, een Nederlandse documentaire van Stichting Filmproject door filmmaker Dorna van Rouveroy vertoont. Deelnemer/student project VU – Gadjah Mada Univ is aanwezig voor een toelichting en een Q&A als afsluiting.

Anatomy of Nostalgia (2024, 7 min, geen dialoog) 

Beelden uit koloniale archieven, oorspronkelijk bedoeld als propaganda, volgen elkaar in Anatomy of Nostalgia op als een stroom gefragmenteerde herinneringen. wat we zien is herkenbaar, maar tegelijkertijd ongrijpbaar en desoriënterend; een samengesmolten abstractie van het verleden. door de geschiedenis ambigu te maken, nodigt Kusno ons uit te bevragen wat we daadwerkelijk zien en ontstaat er ruimte voor nieuwe interpretaties en betekenissen. 

Dear shadow, my old friend (2023, 14 min, Indonesisch gesproken, Engels ondertiteld) 

Als de verteller in een droom wordt bezocht door zijn overgrootvader, vinden gelaagde en verdoezelde verhalen over het koloniale tijdperk hun weg naar zijn onderbewustzijn. hij dwaalt door bekende en toch vreemde taferelen, van de impact van de koloniale suikerindustrie tot de ontberingen van de Javaanse boeren en de donkere kamer van zijn vader. Herinneringen, tijd, dromen en rituelen lopen door elkaar heen en schaduwen uit het verleden dringen door in het verleden. 

Afterlives (2024, 22 min, Indonesisch gesproken, Engels ondertiteld) 

Een verkenning van de verborgen verbanden tussen de opvoering van Jathilan (een traditioneel Javaans krijgsspel), een verlaten suikerfabriek, het koloniale archief in Den Haag en het Rijksmuseum in Amsterdam, waar de geesten van de portretten van Nederlands-Indische heersers door het gebouw lijken te dwalen. De verbanden en onafgemaakte verhalen uit het verleden openbaren zich langzamerhand. 

The Empire Writes Back (2025, 30 min, Nederlands gesproken) 

Een korte documentaire over een dialoog die lang uitbleef. Indonesië was bijna 350 jaar een kolonie van Nederland, en hoewel de onafhankelijkheid volgde na de Tweede Wereldoorlog, leeft de koloniale erfenis nog altijd voort. 

In een summerschool van de Universitas Gadjah Mada in Yogyakarta en de Vrije Universiteit Amsterdam onderzoeken Indonesische en Nederlandse studenten het verleden via een onverwachte invalshoek: literatuur en film. Deze kunstvormen tonen hoe herinnering, macht en identiteit zich blijven herschrijven. 

Voor het eerst sinds de onafhankelijkheid voeren jonge mensen uit beide landen een open gesprek. Niet om het verleden vast te leggen, maar om het opnieuw te bevragen. 

Tickets zijn te koop via de website van LUX

Anak Indië  (19.00 - 21.00 uur)

Nederland telt ruim twee miljoen mensen met wortels in de voormalige kolonie Nederlands-Indië, waarvan ruim 300.000 na de Tweede Wereldoorlog noodgedwongen naar Nederland zijn gerepatrieerd. Voor Indische Nederlanders, Molukse gezinnen en Peranakan-Chinezen betekende het een nieuw begin in een land dat hen niet altijd met open armen ontving. Door middel van collage-animaties, muziek, 8mm-archiefbeelden en persoonlijke verhalen van bekende Indische Nederlanders zoals Yvonne Keuls, Adriaan van Dis en Wieteke van Dort – laat de film zien hoe zij een nieuw bestaan moesten opbouwen. 

Fotograaf Claude Vanheye toont zijn pad naar succes, een weg die allesbehalve geplaveid was, terwijl illustrator Thé Tjong-Khing het gevoel van ontheemd zijn benadrukt: hij voelt zich noch Chinees, noch Nederlander. De archiefbeelden illustreren het gevoel dat vele mensen met roots in Nederlands-Indië hebben: het gevoel tussen twee culturen te zijn geboren. Dit wordt benadrukt door het ontroerende pianospel van componist/musicus Mariëtte Hehakaya die de wereld van de Molukse cultuur en de Nederlandse cultuur samenbrengt. 

Tegen deze achtergrond vertelt Anak Indië over typisch immaterieel erfgoed. Van de Indische rijsttafel tot muziek, van beeldcultuur tot de Nijmeegse vierdaagse — allemaal diep verweven in de Nederlandse samenleving. Anak Indië is een film over veerkracht, identiteit en een gedeeld verleden—een verleden dat nog altijd voelbaar en zichtbaar is in het Nederland van vandaag. 

Tickets zijn te koop via de website van LUX